ใครที่เป็นผู้ประกอบการและทำธุรกิจ ก็คงจะทราบดีว่า มันไม่มีสูตรสำเร็จตายตัว ความรู้เรื่องธุรกิจที่สอนกันตาม course ต่าง ๆ ก็ไม่ได้การันตีความสำเร็จ หรือ อาจจะเรียกได้ว่า มันเป็นเพียงแต่ความรู้ที่ใช้ได้บางส่วนกับสนามจริง

หลายคนเห็นคนประสบความสำเร็จ แต่เมื่อมาลงมือทำเอง ความฝันที่สวยหรูวิ่งอยู่บนทุ่งลาเวนเดอร์ก็ผันเปลี่ยนไปเป็น ware zone

ใครเคยดูหนังหรือ series ที่เกี่ยวกับชีวิตการทำธุรกิจ คงเคยได้ดู “Startup”series เกาหลีชื่อดัง ที่ปลอกเปลือกการทำธุรกิจพุ่งแรงกับ drama style เกาหลี ทำให้คนอยากเป็น startup กันเป็นแถว หรือ หนังการก่อร่างสร้างตัวผ่านอุปสรรคของ Itaewon Class กับการเข้าทำกิจการ Cafe ที่ผ่านอุปสรรคทั้งด้านชีวิตและการดำเนินธุรกิจ มันเป็นเรื่องน่าสนุกในหนังแต่ความเป็นจริง ช่างแตกต่าง ไม่งั้นหนัง

Passion + Execution นำไปสู่ Reality และ เมื่อมาทำให้เกิดความสนุกก็กลายเป็น Reality show ที่ประสบความสำเร็จ

เมื่อความจริงเป็นเรื่องน่าตื่นเต้นและท้าทาย รายการ reality show อย่าง Shark Tank แท๊งค์ของเหล่าฉลาม ที่นำความหิวกระหายของผู้ประกอบการมา match กับความหิวกระหายของนักลงทุนที่เรียกตัวเองว่า Shark จึงเป็น Reality ที่ได้รับความนิยม

Shark, Dragon and So on: the origin of the business reality

ก่อนที่จะมี Shark Tank ของ US ก็มี Dragon Den ของ UK มาก่อน และ ก่อนจะมี Dragon Den ของ UK ก็มี Tiger Funding ของ Japan มาก่อน

The Original : “Tigers of Money” และ “Tiger Funding”

รายการ Tigers of Money ที่ถูกกล่าวถึงว่าเป็นรายการต้นแบบที่ให้ผู้ประกอบการมานำเสนอธุรกิจของตัวเองแล้วก็มี นักลงทุนเป็นผู้สอบถามข้อมูลเพื่อที่จะตกลงว่าจะลงทุนหรือไม่ โดยเรียกนักลงทุนเหล่านี้ว่า “Tiger” หรือ “เสือ”

“Tigers of Money” สร้างสรรค์โดย Nippon Television โดยหนึ่งในเหตุผลที่ “Tigers of Money” ประสบความสำเร็จอย่างมากในญี่ปุ่นก็คือการได้เข้าถึงจิตวิญญาณของผู้ประกอบการของประเทศ ญี่ปุ่นมีประวัติศาสตร์อันยาวนานในด้านนวัตกรรมและความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี และงานนี้ถือเป็นเวทีสำหรับผู้ประกอบการที่ต้องการแสดงแนวคิดของตน และรับการสนับสนุนที่จำเป็นในการทำให้แนวคิดดังกล่าวเป็นจริง การแสดงนี้ยังช่วยส่งเสริมแนวคิดเรื่องการกล้าเสี่ยงและความสำคัญของการเป็นผู้ประกอบการในฐานะตัวขับเคลื่อนการเติบโตทางเศรษฐกิจ

นอกจาก Tiger of Money หรือ ในภาษาญี่ปุ่นเรียกว่า “Money no Tora” แล้ว ก็ยังมีรายการของญี่ปุ่นที่ลักษณะใกล้เคียงกันคือ “Reiwa no Tora” ซึ่ง streaming ผ่าน Abema TV อีกด้วย

“Tiger of Money, Money no Tora” แตกต่างจาก “Reiwa no Tora” ไปบ้างดังแสดงตารางเปรียบเทียบ

ในปี ค.ศ. 2005 Dragon Den มีถิ่นกำเนิดรายการใน UK โดย มีลักษณะโครงการดำเนินรายการคล้ายกับ Tigers of Money ของ ญี่ปุ่น

ใน “Dragons’ Den” ซึ่งมีต้นกำเนิดในสหราชอาณาจักร นักลงทุนถูกเรียกว่า “มังกร” ผู้ประกอบการจะเสนอขายต่อมังกร ซึ่งจะถามคำถามและประเมินข้อเสนอก่อนตัดสินใจว่าจะลงทุนหรือไม่ ผู้ประกอบการสามารถเจรจากับมังกรเพื่อพยายามให้ได้ข้อตกลงที่ดีที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้สำหรับตนเอง

หลังจากรายการได้ประสบความสำเร็จอย่างล้นหลาม รายการ Business pitching reality ในสหรัฐอเมริกา ก็ถือกำเนิดขึ้นในชื่อ Shark Tank

รายการ Shark Tank กำเนิดขึ้นในปี 2009 และได้รับความนิยมอย่างรวดเร็ว โดยนักลงทุน แทนที่จะเรียกว่า มังกร แต่ใช้คำว่า ฉลามแทน เพราะสื่อถึงความกระหายในการต่อสู้แย่งชิงกันระหว่างฉลามด้วยกันเอง

ตารางข้างล่าง เปรียบเทียบรายการ Business reality pitching show ของทั้ง 3 รายการ

แม้ว่ารูปแบบของรายการทั้ง 3 แต่การปรับโทนของรายการ ทำให้เกิดความกระชับขึ้น ตื่นเต้นและเร้าใจขึ้นตามลำดับ โดยส่วนที่มีความแตกต่างกัน มีดังนี้

รูปแบบการเสนอเ: Tiger of Money มีการนำเสนอที่ยาวกว่าพร้อมคำบรรยายมากกว่า ในขณะที่ Dragons' Den และ Shark Tank มักเน้นการนำเสนอที่สั้นและกระชับ เพื่อเน้นความสนุกสนานและพร้อมบทเพลงที่ตื่นเต้นเร้าใจ

รูปแบบการเจรจา: การเจรจาของ Tiger of Money โดยทั่วไปจะตรงไปตรงมาและก้าวร้าวมากกว่า ในขณะที่ Dragon และ Shark อาจมีการพูดคุยไปมามากกว่า

นอกจากนี้ เมื่อมีการนำลิขสิทธิ์ ไปขยายยังต่างประเทศ ก็มีองค์ประกอบเฉพาะทางวัฒนธรรมที่ต่างกัน รวมถึงรูปแบบของธุรกิจด้วย การแสดงแต่ละรายการสะท้อนถึงบริบททางวัฒนธรรมและภูมิทัศน์ทางธุรกิจในภูมิภาคของตน

เราได้ อะไรจากการดูรายการ Business Pitching Reality Show

การได้เรียนรู้อันยิ่งใหญ่ปนความสนุก มันได้ประโยชน์ทั้งตัวผู้ที่อยากประกอบธุรกิจ นักลงทุน หรือแม้แต่คนทั่วไปก็จะได้บทเรียนผ่านกระบวนการสร้างสรรค์ คิดวิเคราะห์ไปด้วย โดยในมุมมองของบทบาทต่าง ๆ เราจะได้เรียนรู้

1. สำหรับผู้ประกอบการที่ต้องการ:

• การพัฒนาแนวคิดทางธุรกิจที่แข็งแกร่ง: การแสดงเหล่านี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการมีแนวคิดทางธุรกิจที่ชัดเจนพร้อมการนำเสนอคุณค่าและตลาดเป้าหมายที่ชัดเจน

• การสร้างการนำเสนอที่น่าสนใจ: ผู้ประกอบการสามารถเรียนรู้วิธีสื่อสารแนวคิดทางธุรกิจอย่างมีประสิทธิภาพในลักษณะที่กระชับและน่าดึงดูด โดยเน้นจุดแข็งที่สำคัญและผลตอบแทนที่เป็นไปได้สำหรับนักลงทุน

• การเตรียมพร้อมสำหรับคำถามที่ยาก: การแสดงแสดงให้เห็นถึงความจำเป็นในการคาดการณ์ความท้าทายและการวิพากษ์วิจารณ์ที่อาจเกิดขึ้นจากนักลงทุน และเตรียมพร้อมที่จะจัดการกับปัญหาเหล่านั้นอย่างมั่นใจ

• การทำความเข้าใจกระบวนการลงทุน: ผู้ประกอบการสามารถรับข้อมูลเชิงลึกอันมีค่าเกี่ยวกับภูมิทัศน์การลงทุน รวมถึงนักลงทุนประเภทต่างๆ วิธีการประเมินมูลค่า และกลยุทธ์การเจรจาข้อตกลง

• ความยืดหยุ่นและความอุตสาหะ: การเฝ้าดูผู้ประกอบการเผชิญกับการถูกปฏิเสธและเอาชนะอุปสรรคสามารถสร้างแรงบันดาลใจให้ผู้ชมมีความพากเพียรและมองโลกในแง่ดีในกิจการของตนเอง

  2. สำหรับนักลงทุน:

• การระบุโอกาสที่มีแนวโน้ม: งานแสดงนี้แสดงให้เห็นถึงธุรกิจที่หลากหลาย ช่วยให้นักลงทุนค้นพบแนวคิดที่เป็นนวัตกรรมและการลงทุนที่มีการเติบโตสูง

• การประเมินศักยภาพทางธุรกิจ: นักลงทุนสามารถเรียนรู้วิธีประเมินความเป็นไปได้ของแนวคิดทางธุรกิจโดยการพิจารณาปัจจัยต่างๆ เช่น ขนาดตลาด การแข่งขัน การคาดการณ์ทางการเงิน และทีมของผู้ประกอบการ

• การเจรจาต่อรองและการจัดโครงสร้างข้อตกลง: การแสดงจะนำเสนอข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับกลยุทธ์การเจรจาเพื่อให้ได้ข้อตกลงที่น่าพอใจพร้อมทั้งปกป้องผลประโยชน์ของนักลงทุน

• การทำความเข้าใจความท้าทายของผู้ประกอบการ: นักลงทุนสามารถเข้าใจความท้าทายและความเสี่ยงที่ผู้ประกอบการเผชิญอย่างลึกซึ้งยิ่งขึ้น ส่งเสริมความเห็นอกเห็นใจและสร้างความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นยิ่งขึ้นกับผู้ลงทุนของตน

• การสนับสนุนและให้คำปรึกษาแก่ผู้ประกอบการ: งานแสดงต่างๆ เน้นย้ำถึงความสำคัญของการให้การสนับสนุนและการให้คำปรึกษาหลังการลงทุน เพื่อช่วยให้ผู้ประกอบการประสบความสำเร็จและสร้างธุรกิจที่เจริญรุ่งเรือง

  3. บทเรียนคนทั่วไป:

• ความสำคัญของนวัตกรรมและความคิดสร้างสรรค์: การแสดงเหล่านี้แสดงให้เห็นถึงพลังของนวัตกรรมและความคิดสร้างสรรค์ในการขับเคลื่อนความสำเร็จของธุรกิจ

• การรับความเสี่ยงที่คำนวณไว้: ผู้ประกอบการที่ต้องการสามารถเรียนรู้ที่จะประเมินความเสี่ยงและตัดสินใจโดยใช้ข้อมูลรอบด้านในขณะที่ดำเนินธุรกิจของตน

• การสร้างทีมที่แข็งแกร่ง: การแสดงเน้นย้ำถึงความสำคัญของการอยู่รายล้อมตัวเองด้วยทีมงานที่มีความสามารถและทุ่มเทเพื่อให้บรรลุความสำเร็จ

• ความรู้และการวางแผนทางการเงิน: การแสดงเหล่านี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการทำความเข้าใจแนวคิดทางการเงินและการพัฒนาแผนธุรกิจที่ดีเพื่อให้บรรลุความยั่งยืนทางการเงิน

• ความหลงใหลและความทุ่มเท: การดูผู้ประกอบการแบ่งปันความหลงใหลและความทุ่มเทสามารถสร้างแรงบันดาลใจให้ผู้ชมบรรลุเป้าหมายและความฝันของตนเองด้วยความมุ่งมั่น

นี่จึงไม่ใช่แค่รายการเรียลลิตี้โชว์ มันเป็นข้อพิสูจน์ถึงจิตวิญญาณของมนุษย์ การเฉลิมฉลองของนวัตกรรม และเป็นสัญญาณแห่งความหวังสำหรับทุกคนที่กล้าที่จะฝันใหญ่และไล่ตามแรงบันดาลใจในการเป็นผู้ประกอบการ

/ อจ.สุรัตน์