ตัวเลือกมาก ยิ่งยากเลือก : The Paradox of Choice

คุณเคยซื้อของที่มีไม่กี่ทางเลือกไหม มันเลือกไม่ยาก แต่เมื่อคุณอยากซื้อของสิ่งเดียวกัน แต่มีทางเลือกมากขึ้น อีกทวีคูณ แทนที่คุณจะเลือกได้ง่ายมากขึ้น แต่สิ่งนั้นกลับทำให้คุณเกิดความเครียด สับสน หวั่นใจว่าจะเลือกไม่ถูกซะงั้น

ในโลกที่เต็มไปด้วยตัวเลือกต่างๆ ตั้งแต่แผงขายซีเรียลในร้านขายของชำไปจนถึงบริการสตรีมมิ่งมากมายที่ปลายนิ้วของเรา ความขัดแย้งในการเลือกมีความเกี่ยวข้องมากขึ้น แนวคิดนี้ เกิดขึ้นโดยนักจิตวิทยา Barry Schwartz ในหนังสือชื่อดังของเขาเรื่อง "The Paradox of Choice: Why More Is Less" โดยสำรวจความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนระหว่างตัวเลือกที่มีอยู่มากมายกับความสามารถของเราในการตัดสินใจ

ตัวอย่างลองพิจารณาสถานการณ์ที่คุณกำลังซื้อแล็ปท็อปเครื่องใหม่ กาลครั้งหนึ่งอาจมีเพียงไม่กี่รุ่นให้เลือก ขณะนี้มีแบรนด์ ข้อมูลจำเพาะ และราคานับไม่ถ้วนที่ต้องพิจารณา แม้ว่าการมีตัวเลือกมากขึ้นในทางทฤษฎีจะเพิ่มโอกาสในการค้นหาสิ่งที่เหมาะสมที่สุด แต่ก็ยังทำให้กระบวนการตัดสินใจยุ่งยากยิ่งขึ้นอย่างมาก

อีกตัวอย่างหนึ่งสามารถพบได้ในขอบเขตของการหาคู่ออนไลน์ ด้วยการจับคู่ที่เป็นไปได้ที่ดูเหมือนไม่มีที่สิ้นสุด แต่ละบุคคลอาจประสบปัญหาในการผูกมัดกับบุคคลใดบุคคลหนึ่ง โดยมักจะสงสัยว่ามีคนที่เหมาะสมกว่าสำหรับพวกเขาเพียงแค่ปัดนิ้วออกไปหรือไม่

ทำความเข้าใจกับความขัดแย้งของการเลือก Understanding Paradox of Choice

โดยแก่นแท้แล้ว ความขัดแย้งของการเลือกชี้ให้เห็นว่าแม้การมีตัวเลือกมากมายในตอนแรกดูเหมือนจะเป็นที่ต้องการ แต่จริงๆ แล้วสามารถนำไปสู่ความรู้สึกวิตกกังวล ความไม่พอใจ และการตัดสินใจเป็นอัมพาตได้ เมื่อตัวเลือกมีจำนวนเพิ่มขึ้น ภาระในการเลือกตัวเลือกที่ "ดีที่สุด" ก็เพิ่มภาระเช่นกัน ซึ่งมักส่งผลให้เกิดความรู้สึกเสียใจหรือกลัวที่จะพลาด (FOMO Fear of Missing Out) ในทางเลือกที่อาจดีกว่า

การตัดสินใจซื้อในมุมมองนักประสาทวิทยา Insight the brain of decision making

The impact of destination images on tourists’ decision making: A technological exploratory study using fMRI

>> https://www.researchgate.net/publication/282223988_The_impact_of_destination_images_on_tourists'_decision_making_A_technological_exploratory_study_using_fMRI

ประสาทวิทยาให้ข้อมูลเชิงลึกที่มีคุณค่าเกี่ยวกับความขัดแย้งในการเลือกโดยเผยให้เห็นว่าสมองประมวลผลข้อมูลและอารมณ์อย่างไรเมื่อต้องเผชิญกับทางเลือกมากมาย ด้วยเทคนิคต่างๆ เช่น การถ่ายภาพด้วยคลื่นสนามแม่เหล็กเชิงฟังก์ชัน (fMRI) นักวิจัยได้ระบุว่าตัวเลือกที่มากเกินไปอาจนำไปสู่การรับรู้ที่มากเกินไป การตอบสนองของโดปามีนลดลง และความเร้าอารมณ์ทางอารมณ์ที่เพิ่มมากขึ้น ซึ่งทั้งหมดนี้ส่งผลให้การตัดสินใจเป็นอัมพาตและความไม่พอใจ การทำความเข้าใจกลไกของระบบประสาทที่เป็นพื้นฐานของการตัดสินใจ

นำเสนอข้อมูลเชิงลึกที่สำคัญว่าเหตุใดตัวเลือกมากเกินไปจึงครอบงำบุคคลและทำให้ความสามารถในการตัดสินใจเลือกอย่างเหมาะสมลดลง นอกจากนี้ ประสาทวิทยาศาสตร์ยังเน้นย้ำถึงบทบาทของความเป็นพลาสติกของระบบประสาทในการกำหนดการตอบสนองในระยะยาวต่อตัวเลือกที่มากเกินไป โดยแนะนำว่าการเปิดรับตัวเลือกที่มากเกินไปซ้ำๆ อาจนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงที่ปรับตัวได้ในกระบวนการตัดสินใจ โดยรวมแล้ว การบูรณาการการค้นพบทางประสาทวิทยาศาสตร์เข้ากับความเข้าใจของเราเกี่ยวกับพฤติกรรมการเลือกทำให้สามารถพัฒนากลยุทธ์เพื่อบรรเทาผลกระทบด้านลบของการเลือกมากเกินไป และส่งเสริมผลลัพธ์การตัดสินใจที่มีข้อมูลครบถ้วนและน่าพึงพอใจมากขึ้น

ผลในทางธุรกิจ Business implication

ธุรกิจไม่ได้รับการยกเว้นจากผลกระทบของความขัดแย้งที่เลือก ในแง่หนึ่ง การนำเสนอผลิตภัณฑ์หรือบริการที่หลากหลายสามารถดึงดูดลูกค้าได้ด้วยการตอบสนองความต้องการที่หลากหลาย อย่างไรก็ตาม มันยังสามารถครอบงำผู้บริโภคและขัดขวางความสามารถในการตัดสินใจซื้อได้

เพื่อบรรเทาผลกระทบด้านลบของตัวเลือกที่มากเกินไป บริษัทสามารถใช้กลยุทธ์ต่างๆ ได้ แนวทางหนึ่งคือการดูแลจัดการตัวเลือกต่างๆ โดยนำเสนอตัวเลือกที่สามารถจัดการได้ให้กับลูกค้าซึ่งยังคงตรงตามความต้องการของพวกเขา การปรับปรุงกระบวนการตัดสินใจให้มีประสิทธิภาพผ่านคำแนะนำเฉพาะบุคคลหรือโครงสร้างการกำหนดราคาแบบแบ่งระดับยังช่วยลดความวิตกกังวลและเพิ่มความพึงพอใจได้อีกด้วย

นอกจากนี้ การเน้นคุณภาพของตัวเลือกมากกว่าปริมาณที่แท้จริงสามารถชี้แนะผู้บริโภคให้ตัดสินใจเลือกได้อย่างมั่นใจมากขึ้น การให้ข้อมูลที่ชัดเจนและรัดกุม เช่น บทวิจารณ์ของผู้ใช้หรือการเปรียบเทียบผลิตภัณฑ์ ช่วยให้บุคคลสามารถตัดสินใจโดยมีข้อมูลครบถ้วนโดยไม่รู้สึกหนักใจ

ความขัดแย้งในการเลือกทำหน้าที่เป็นเครื่องเตือนใจว่าถึงแม้ความหลากหลายอาจเป็นเครื่องเทศแห่งชีวิต แต่ความหลากหลายที่มากเกินไปอาจทำให้เรารู้สึกไม่พอใจและไม่แน่ใจได้ ด้วยการทำความเข้าใจกลไกทางจิตวิทยาที่เกิดขึ้นและการใช้กลยุทธ์เพื่อลดปัญหาทางเลือกที่มากเกินไป ทั้งบุคคลและธุรกิจจึงสามารถนำทางความซับซ้อนของความอุดมสมบูรณ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ท้ายที่สุดแล้ว การสร้างสมดุลระหว่างตัวเลือกและความเรียบง่ายเป็นกุญแจสำคัญในการเสริมสร้างความรู้สึกเติมเต็มและความเป็นอยู่ที่ดีในยุคแห่งตัวเลือกที่ไม่มีที่สิ้นสุด

แว่นตาบอดขององค์กรที่สับสนระหว่างนวัตกรรมและความคิดสร้างสรรค์ Organizational blindness that confuses innovation with creativity

ในสภาพแวดล้อมทางธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในปัจจุบัน แทบจะทุกองค์กรใช้ Buzz wird อย่างนวัตกรรม ความคิดสร้างสรรค์ change management เสมือนศัพย์สามัญประจำบ้าน ความคิดสร้างสรรค์ได้กลายเป็นคำศัพท์ที่มีความหมายเหมือนกันกับนวัตกรรม "Ideas can Do" มากมาย ที่กลายเป็น "Ideas can Dream"

องค์กรหลายแห่งอ้างว่าขาดความคิดสร้างสรรค์ โดยโทษว่าพวกเขามีปัญหาด้านความบกพร่องในบุคลากร อย่างไรก็ตาม ความจริงมักจะอยู่ในขอบเขตที่แตกต่างกัน นั่นคือการไม่มีกรอบการจัดการความคิดสร้างสรรค์ที่มีโครงสร้างที่ดีซึ่งเชื่อมช่องว่างระหว่างความคิดและการนำไปปฏิบัติ บทความนี้เจาะลึกถึงความแตกต่างที่สำคัญระหว่างความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรม และสำรวจความสำคัญของการจัดการความคิดสร้างสรรค์ที่มีประสิทธิภาพสำหรับองค์กรที่ต้องการเติบโตในตลาดที่พัฒนาตลอดเวลา

ปริศนาที่สร้างสรรค์:

องค์กรต่างๆ มักจะพบว่าตัวเองต้องต่อสู้กับธรรมชาติของความคิดสร้างสรรค์ที่เข้าใจยาก พวกเขามักจะเห็นการระดมสมองซึ่งให้แนวคิดมากมาย แต่พยายามแปลให้ออกมาเป็นผลลัพธ์ที่จับต้องได้ สาเหตุหลักของปริศนานี้อยู่ที่ความเข้าใจผิดที่ว่าความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรมเป็นสิ่งเดียวกัน ความคิดสร้างสรรค์เกี่ยวข้องกับการสร้างแนวคิดและแนวคิดใหม่ ๆ ในขณะที่นวัตกรรมเกี่ยวข้องกับการนำแนวคิดเหล่านั้นไปใช้อย่างประสบความสำเร็จเพื่อสร้างมูลค่า การจัดการความคิดสร้างสรรค์ที่มีประสิทธิภาพตระหนักถึงความแตกต่างนี้และพยายามที่จะประสานองค์ประกอบทั้งสองอย่างลงตัว

บทบาทของการจัดการความคิดสร้างสรรค์:

การจัดการความคิดสร้างสรรค์เป็นวิธีการที่เป็นระบบในการบ่มเพาะและควบคุมศักยภาพความคิดสร้างสรรค์ภายในองค์กร มันเกี่ยวข้องกับการปลูกฝังวัฒนธรรมที่กระตุ้นให้พนักงานคิดอย่างอิสระ กล้าเสี่ยง และแบ่งปันความคิดโดยไม่ต้องกลัวคำวิจารณ์ กรอบการจัดการความคิดสร้างสรรค์ที่มีโครงสร้างจะให้คำแนะนำที่จำเป็นในการระบุ ประเมิน และจัดลำดับความสำคัญของแนวคิดตามผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นและความเป็นไปได้

การสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม:

การส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์เริ่มต้นด้วยการสร้างสภาพแวดล้อมที่หล่อเลี้ยงจินตนาการและความคิดริเริ่ม ผู้นำมีบทบาทสำคัญในการกำหนดแนวทางโดยส่งเสริมวัฒนธรรมที่ให้รางวัลแก่การทดลองและยอมรับความล้มเหลวเป็นโอกาสในการเรียนรู้ การส่งเสริมการทำงานร่วมกันข้ามสายงานและมุมมองที่หลากหลายสามารถเพิ่มความสมบูรณ์ของความคิดสร้างสรรค์ได้

การประเมินและคัดเลือกไอเดีย:

ความคิดมากมายที่เกิดขึ้นระหว่างการระดมสมองสามารถครอบงำผู้มีอำนาจตัดสินใจได้ นำไปสู่การเป็นอัมพาตในการดำเนินการ ระบบการจัดการความคิดสร้างสรรค์ที่มีประสิทธิภาพช่วยเพิ่มความคล่องตัวในกระบวนการโดยกำหนดเกณฑ์การประเมินที่ชัดเจน ไอเดียจะได้รับการประเมินโดยพิจารณาจากความสอดคล้องกับเป้าหมายขององค์กร ความเป็นไปได้ ความสามารถในการปรับขนาด และผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น วิธีการที่มีโครงสร้างนี้ช่วยในการจัดลำดับความสำคัญของความคิดและจัดสรรทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ

จากแนวคิดสู่การปฏิบัติ:

หนึ่งในความท้าทายที่สำคัญที่สุดที่องค์กรต้องเผชิญคือการดำเนินการตามความคิดสร้างสรรค์ให้ประสบความสำเร็จ หากไม่มีกระบวนการสร้างนวัตกรรมที่ชัดเจน ความคิดที่มีคุณค่ามักจะหยุดนิ่ง และองค์กรไม่สามารถเก็บเกี่ยวผลประโยชน์จากศักยภาพในการสร้างสรรค์ได้ การจัดการความคิดสร้างสรรค์เชื่อมช่องว่างนี้โดยการชี้นำแนวคิดผ่านกระบวนการนวัตกรรมที่เป็นระบบซึ่งเกี่ยวข้องกับการสร้างต้นแบบ การทดสอบ และการปรับแต่งแนวคิดก่อนนำไปใช้งานอย่างเต็มรูปแบบ

ยอมรับความล้มเหลวและการเรียนรู้:

การจัดการความคิดสร้างสรรค์ยอมรับว่าไม่ใช่ทุกความคิดที่จะนำไปสู่ความสำเร็จ การเปิดรับความล้มเหลวเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการสร้างสรรค์ช่วยส่งเสริมวัฒนธรรมการเรียนรู้ภายในองค์กร ข้อมูลเชิงลึกอันมีค่าที่ได้รับจากความพยายามที่ล้มเหลวจะนำไปสู่การปรับปรุงกลยุทธ์ในอนาคตและส่งเสริมระบบนิเวศนวัตกรรม

องค์กรต้องตระหนักถึงบทบาทที่สำคัญของการจัดการความคิดสร้างสรรค์ เพื่อการเติบโตในภูมิทัศน์ทางธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลาในปัจจุบัน ความแตกต่างระหว่างความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรมเป็นรากฐานสำหรับแนวทางที่เป็นระบบในการแปลงความคิดให้เป็นความจริงที่จับต้องได้ ด้วยการส่งเสริมวัฒนธรรมแห่งความคิดสร้างสรรค์ เปิดรับการทดลอง และการนำกระบวนการนวัตกรรมที่มีโครงสร้างไปใช้ องค์กรต่างๆ สามารถปลดปล่อยศักยภาพที่แท้จริงของพนักงานและก้าวนำหน้าการแข่งขันในตลาดที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา

-อจ.สุรัตน์

4 Lucky Principle กฎแห่งความโชคดี

ผู้ชายเจ้าของร้านเครื่องเพชรรายหนึ่งเดินเตร็ดเตร่ไปบนถนนของเมืองหนึ่งในสหรัฐอเมริกา เขาได้ยินเสียงผู้หญิงคนนึงเบา ๆ ข้างถนนเรียก “Hi Buffet” เขานึกขำ ๆ ว่า มันคงเป็น มื้ออาหารนึงหรือเปล่านะ แต่เขาก็ตัดสินใจเหลีอบไปทางชายสูงอายุคนหนึ่งที่กำลังอ่านหนังสือพิมพ์ประจำวันอยู่ เขาหยุดนึกคิด หรือ Buffet ที่ได้ยินจะเป็นชื่อของ “Warren Buffet เศรษฐีรวยระดับพันล้านคนนั้น

เขาตัดสินใจเดินเข้าไปให้ไกล้ขึ้น แล้ว โอ้ ใช่เลย เขาคือ Warren Buffet จริง ๆ เสียด้วย เขาจึงเดินเข้าไปพูดคุย เรื่องราวต่าง ๆ และร้านเพชรเล็ก ๆ ของเรา จน Buffet ได้ร่วมลงทุนและเขาก็มีชีวิตที่เปลี่ยนไปตลอดกาล

คุณเป็นคนโชคดีหรือเปล่า คำตอบอาจจะ ใช่ หรือ ไม่ใช่ แต่คุณก็ต้องเคยได้ยินเรื่องราวของคนที่โชคดีกันบ้างสิน่าเค้าอาจจะอยู่รอบตัวคุณ เป็นคนที่คุณรู้จัก หรือไม่ก็ญาติพี่น้อง

ขึ้นชื่อว่าโชค (fortune) หรือ ดวง มันเป็นเรื่องที่คาดเดาไม่ได้ หรือเกิดโดยอุบัติเหตุ (by accident) แต่สิ่งที่คุณเห็นคนที่โชคดี มันเป็นไปตามโชคชะตาจริงหรือ หรือมันมีเหตุผลอะไรที่รอบรับมากกว่านั้น

Richard Wiseman นักจิตวิทยาชื่อดัง ได้ศึกษาเรื่องราวเกี่ยวกับความโชคดี หรือ Lucky person ในหลาย ๆ มิติ และการศึกษาที่โด่งดังของเขาคือ Newspaper experiment ที่นำเอาคนที่คิดว่าตัวเองเป็นคนโชคดี (lucky person) และ อีกกลุ่มคือคนที่คิดว่าตัวเองโชคไม่ดี (unlucky person)

The Newspaper Experiment การทดลองค้นหารูปในหนังสือพิมพ์

เพื่อค้นหาว่าสิ่งนี้เกิดจากความสามารถที่แตกต่างกันในการมองเห็นโอกาสดังกล่าวหรือไม่ เขาแจกหนังสือพิมพ์ให้ทั้ง 2 กลุ่มคือ กลุ่มผู้ที่คิดว่าตัวเองเป็นผู้โชคดีและกลุ่มที่คิดว่าตัวเองเป็นผู้โชคร้าย และขอให้พวกเขาตรวจดูและบอกว่าข้างในมีรูปถ่ายกี่รูป โดยเฉลี่ยแล้ว ผู้โชคร้ายใช้เวลาประมาณสองนาทีในการนับภาพถ่าย ในขณะที่ผู้โชคดีใช้เวลาเพียงไม่กี่วินาที

ทำไม เพราะหน้าสองของหนังสือพิมพ์มีข้อความว่า “หยุดนับ – มี 43 รูปในหนังสือพิมพ์ฉบับนี้” ข้อความนี้กินพื้นที่ครึ่งหนึ่งของหน้าและเขียนด้วยขนาดที่สูงเกินสองนิ้ว มันจ้องมองทุกคนตรงหน้า แต่คนที่โชคร้ายมักจะมองข้ามไปและก็นับรูปต่อไป แต่ผู้โชคดีมักจะมองเห็นมัน แล้วก็หยุดนับเสีย

เพื่อการทดสอบถึงโอกาสในการมองเห็นเพิ่มเติม การทดลองต่อไป ได้มีการเขียนข้อความขนาดใหญ่ข้อความที่สองลงไปครึ่งทางของหนังสือพิมพ์ ประกาศนี้: “หยุดนับ บอกผู้ทดลองว่าคุณเคยเห็นสิ่งนี้แล้วรับรางวัล $250” เป็นอีกครั้งที่ผู้โชคร้ายมองข้ามและพลาดโอกาสนี้เพราะพวกเขายังคงยุ่งอยู่กับการหารูปถ่ายต่อไปเรื่อย ๆ

การทดสอบบุคลิกภาพพบว่าโดยทั่วไปแล้วคนที่โชคร้ายมักจะหมกมุ่นและ วิตกกังวลมากกว่าคนที่โชคดี และความวิตกกังวลขัดขวางความสามารถในการสังเกตเห็นสิ่งที่ไม่คาดคิด มันเป็นการแสดงให้เห็นว่า บุคคลทั้งสองกลุ่ม มองเห็นบางสิ่งบางอย่างที่ผ่านเข้ามา แตกต่างกัน

การทดลองนี้ ชี้ให้เห็นว่า ผู้คนมองโลกแตกต่างกันไป มันบ่งบอกว่า ในชีวิตประจำวัน เราอาจจะละเลยข้อมูลและรายละเอียดบางอย่างไป เราพลาดในการพิจารณาบางสิ่งบางอย่างที่อาจจะเหมือนสายลมที่ผ่านเข้ามา แต่ไม่คว้าเอาไว้ และมันอาจเป็นสายลมแห่งความเปลี่ยนแปลง

Richard Wiseman กับหนังสือ Luck Factor

4 Principle of Lucky person หลักแห่งความโชคดี 4 ประการ

“ผู้โชคดีสร้างโชคลาภของตนเองผ่านหลักการพื้นฐานสี่ประการ โดยรวบรวมกรอบความคิดที่ช่วยให้พวกเขาสามารถนำทางชีวิตที่พลิกผันของชีวิตด้วยความสง่างามและความสำเร็จ

ประการแรก ผู้มีความสามารถที่กระตือรือร้นในการสร้างและรับรู้โอกาส

โชคไม่ได้เป็นเพียงเรื่องของความบังเอิญเท่านั้น มักเกี่ยวกับการอยู่ถูกที่และถูกเวลาและมีความเข้าใจอย่างลึกซึ้งเพื่อคว้าช่วงเวลานั้นไว้ ผู้โชคดีปลูกฝังการเปิดกว้างต่อประสบการณ์ การเชื่อมต่อ และความเป็นไปได้ใหม่ๆ ทำให้พวกเขามองเห็นโอกาสที่ผู้อื่นอาจมองข้ามไป

ประการที่สอง ผู้โชคดีจะตัดสินใจตามสัญชาตญาณของตน

แม้ว่าตรรกะและเหตุผลจะมีที่มา แต่โชคมักจะเข้าข้างผู้ที่เชื่อสัญชาตญาณของตนเอง ด้วยการฝึกฝนสัญชาตญาณ ผู้โชคดีจะเชี่ยวชาญในการตัดสินใจที่รวดเร็วแต่เฉียบแหลมซึ่งนำไปสู่ผลลัพธ์ที่น่าพึงพอใจ พวกเขาฟังเสียงภายในซึ่งปรับให้เข้ากับสัญญาณและสัญญาณที่ละเอียดอ่อนในสภาพแวดล้อม

ประการที่สาม ผู้โชคดีใช้พลังแห่งความคาดหวังเชิงบวกเพื่อสร้างคำทำนายที่ตอบสนองตนเอง

มุมมองในแง่ดีของพวกเขาเป็นตัวกำหนดความเป็นจริง โดยดึงดูดสถานการณ์และผลลัพธ์ที่เอื้ออำนวย ด้วยการรักษากรอบความคิดที่เต็มไปด้วยความหวัง และความคาดหวังถึงความสำเร็จ สิ่งเหล่านี้จะดึงดูดความโชคดีมาสู่พวกเขา พลังงานเชิงบวกนี้ไม่เพียงแต่มีอิทธิพลต่อการกระทำของตนเองเท่านั้น แต่ยังส่งผลต่อวิธีที่ผู้อื่นรับรู้และมีปฏิสัมพันธ์กับพวกเขา ซึ่งจะช่วยเสริมโชคลาภของพวกเขาอีกด้วย

ประการสุดท้าย การมีทัศนคติที่เข้มแข็ง

สิ่งนี้จะช่วยให้พวกเขาเปลี่ยนความพ่ายแพ้และความท้าทายให้เป็นโอกาสในการเติบโตได้ พวกเขาเข้าใจว่าความทุกข์ยากเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตและรับมือกับมันด้วยความกล้าหาญและการปรับตัว แทนที่จะจมอยู่กับความโชคร้าย พวกเขามุ่งเน้นไปที่การค้นหาวิธีแก้ไขและเรียนรู้จากประสบการณ์ของตนเอง ความยืดหยุ่นนี้ไม่เพียงแต่ช่วยให้พวกเขาฟื้นตัวจากความพ่ายแพ้ แต่ยังช่วยให้พวกเขาค้นพบพรที่ซ่อนอยู่ในความทุกข์ยาก เปลี่ยนโชคร้ายให้กลายเป็นชัยชนะในที่สุด

โดยพื้นฐานแล้ว โชคไม่ได้เป็นเพียงเรื่องของโอกาสเท่านั้น มันเป็นผลผลิตของความคิดและพฤติกรรม ด้วยการรวบรวมหลักการของการสร้างและการคว้าโอกาส การเชื่อในสัญชาตญาณ การส่งเสริมความคาดหวังเชิงบวก และการรักษาความยืดหยุ่น แต่ละบุคคลสามารถปลูกฝังความโชคดีของตนเอง และนำทางการเดินทางของชีวิตได้อย่างง่ายดายและประสบความสำเร็จมากขึ้น"

อจ สุรัตน์

Default Alive or Default Dead : รอวันโต หรือ รอวันตาย - สิ่งที่ผู้ก่อตั้ง startup ต้องรู้ก่อนสาย

ในช่วง 6 ปีทีผ่านมา ผมได้มีโอกาสฟัง การนำเสนอ pitching เป็น coach ให้แก่ start-up หรือ ธุรกิจแบบ SMEs หลายราย ส่วนใหญ่เป็นธุรกิจนวัตกรรม ที่ต้องการสร้างสิ่งใหม่เข้าสู่ตลาด ตามความฝันที่ถูกผล้กดันด้วยแรงเหวี่ยงของสังคม หรือ ได้ทุนในการพัฒนาตามนโยบายรัฐบาลหรือองค์กรของตัวเอง

ธุรกิจทางสุขภาพ คือธุรกิจส่วนใหญ่ที่ได้มีโอกาสดูแลผ่านโปรแกรมต่าง ๆ เช่น Health Hackatthon, Incubation Program, Coaching student ที่เรียน primary school หรือ คณะด้านการบริหารจัดการนวัตกรรม และ startup หรือ ธุรกิจต่าง ๆ ก็มีตั้งแต่ Ideas, MVP, early business, หรือ growth stage

สิ่งสำคัญที่ได้พบสำหรับผู้ที่ได้ดำเนินธุรกิจ startup หรือ innovation คือ เราจะพบว่า บางธุรกิจนั้น ดูท่าจะไปไม่น่ารอด ในขณะที่บางธุรกิจนั้น มีแนวหรือว่ามันไปได้แน่ ๆ และสิ่งนี้ Paul Graham ผู้ที่เป็น co-founder ของโปรแกรมบ่มเพาะ startup ชื่อดัง Y Combinator ได้กล่าวไว้ว่า มันคือลักษณะของบริษัทที่เป็น บริษัท “Default Alive หรือ รอวันโต” และในทางตรงข้าม อีกบริษัทคือ “Default Dead หรือ รอวันตาย”

เมื่อไหร่จะรู้ว่าฉันรอวันอะไร? Dead or Alive

สิ่งที่สอบถามผู้ประกอบการว่า รู้ไหมว่า ธุรกิจจะรอดหรือไม่ คำตอบส่วนใหญ่สำหรับผู้ที่ตั้งธุรกิจมาระยะนึงแล้วกลับบอกว่า “ไม่รู้” เมื่อถามว่าทำไมไม่รู่ ก็บอกว่า “ยังไม่ได้คิด”

“ในเมื่อคนที่ไม่เคยล้ม เค้าอาจจะไม่รู้ว่า การล้มเจ็บเพียงใด” เฉกเช่นเดียวกับการดำเนินธุรกิจ คนที่ไม่เคยผ่านความท้าทายมาก่อนย่อมไม่ทราบว่า ความท้าทายฝ่าคลื่นมรสุมลมแรงในการทำธุรกิจคืออะไร ทั้งเรื่องการการคาดการณ์ การจัดการทีมงาน การจัดการกระแสเงินสด หรือ การจัดการกับความต้องการของตลาด โดยเฉพาะ ธุรกิจ startup ที่ผู้ก่อตั้งมักคาดการณ์เกินจริง และการดีด feasibility อาจไม่แม่นยำเพราะทุกสิ่งเป็นความใหม่

การคาดการณ์ในระยะ Idea stage และ Prototype

เมื่อทีมมีความคิดและ idea ใหม่ ๆ ในการผลิตนวัตกรรม เพื่อนำไปสู่การพัฒนา prototype หรือ minimally viable product การใช้กระบวนการคิดเชิงออกแบบ (Creative Design Thinking Process) ได้แก่ การประเมินความเป็นไปได้ของการสร้างนวัตกรรม โดยประเมินจาก 3 มุมมองของความเป็นไปได้ ได้แก่ 1) designrability (ความเป็นไปได้ด้านตลาดและความต้องการของผู้ใช้งาน) ( 2) viability (ความเป็นไปได้ทางธุรกิจและผลกำไร) 3) feasibility (ความเป็นไปได้เชิงเทคนิคและการพัฒนา) แต่เมื่อผ่านระยะในการสร้างผลิตภัณฑ์ออกมาแล้ว การคาดการณ์ว่าจะไปรอดไหมจะมีปัจจัยอื่นมาช่วยกำหนดว่าจะโต หรือ จะตายกันแน่

สำหรับ coach แล้ว การรู้ว่า ธุรกิจที่กำลังดำเนินอยู่นั้น เป็น Default Alive หรือ Default Dead เป็นสิ่งสำคัญ

เหตุผลที่ผมอยากรู้ว่าสตาร์ทอัพเป็น Default Alive หรือ Default Dead ก่อนก็คือ การสนทนาที่เหลือขึ้นอยู่กับคำตอบ

• หากบริษัทเป็น Default Alive เราสามารถพูดคุยเกี่ยวกับสิ่งใหม่ที่ทะเยอทะยานที่พวกเขาสามารถทำได้

• หากเป็น Default Dead เราอาจต้องพูดคุยเกี่ยวกับวิธีการช่วยเหลือบริษัท เราทราบว่าวิถีการในปัจจุบันจะจบลงไม่ดี แล้วพวกเขาจะเปลี่ยนวิถีทางนั้นได้อย่างไร?

สำหรับธุรกิจที่เป็น Default Dead นั้นมีหลายปัจจัย ซึ่งสามารถมีมุมมองในการคาดการณ์จากการทบทวนสิ่งที่เกิดขึ้นด้วยสิ่งที่สังเกตได้

• การเติบโตเป็นไปอย่างเนิบช้า บางทีอาจหวือหวาในช่วงแรก แต่แล้วก็ชะลอหรือหยุดการเติบโต

• มีปัญหาที่มีระยะเวลา หรือ ปัญหาทางเทคนิคที่เกินความสามารถในการแก้ไข

• ตลาดที่แท้จริงไม่มี

“การเรียนรู้การคาดการณ์ดังกล่าวมีความสำคัญ เพราะผู้ก่อตั้งส่วนใหญ่ มักมองโลกในแง่ดีเกินไป ทำให้เกิดการระดมทุนและการจ้างพนักงานเเกินจริง และเมื่อถึงระยะที่มีสัญญาณบ่งบอกว่า ธุรกิจอาจไปไม่รอด บางทีก็สายเกินแก้จนต้องเลิกกิจการไป”

แน่นอนว่าในโลกของธุรกิจนวัตกรรม มันไม่มีอะไรแน่นอน และการปรับเปลี่ยนมันเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา เหมือนที่เราต่างเรียนกันมาว่า “Pivot” หรือการสร้างผลิตภัณฑ์และนำไปทดสอบตลาดเพื่อนำมาปรับปรุงใหม่นั้นมีความสำคัญ แต่บางทีการขาดการคาดการณ์และการวางแผนที่ดี การปรับเปลี่ยนอาจไม่ทันการ

References

1. Default Alive or Default Dead : http://paulgraham.com/aord.html

2. Default Alive >> https://medium.com/swlh/are-you-default-alive-or-default-dead-151118025a13

3. Founder-compensated startups are default dead >> https://opencoreventures.com/blog/2023-08-founder-compensated-startups-are-default-dead/

4. Y Combinator Asks Startup Founders To “Plan For The Worst”, Sends 10 Point Survival Strategy >> https://inc42.com/buzz/y-combinator-startup-founders-plan-worst-10-point-survival-strategy/

Shark Tank, Dragon's Den - What can we learnt from the business pitching reality show?

ใครที่เป็นผู้ประกอบการและทำธุรกิจ ก็คงจะทราบดีว่า มันไม่มีสูตรสำเร็จตายตัว ความรู้เรื่องธุรกิจที่สอนกันตาม course ต่าง ๆ ก็ไม่ได้การันตีความสำเร็จ หรือ อาจจะเรียกได้ว่า มันเป็นเพียงแต่ความรู้ที่ใช้ได้บางส่วนกับสนามจริง

หลายคนเห็นคนประสบความสำเร็จ แต่เมื่อมาลงมือทำเอง ความฝันที่สวยหรูวิ่งอยู่บนทุ่งลาเวนเดอร์ก็ผันเปลี่ยนไปเป็น ware zone

ใครเคยดูหนังหรือ series ที่เกี่ยวกับชีวิตการทำธุรกิจ คงเคยได้ดู “Startup”series เกาหลีชื่อดัง ที่ปลอกเปลือกการทำธุรกิจพุ่งแรงกับ drama style เกาหลี ทำให้คนอยากเป็น startup กันเป็นแถว หรือ หนังการก่อร่างสร้างตัวผ่านอุปสรรคของ Itaewon Class กับการเข้าทำกิจการ Cafe ที่ผ่านอุปสรรคทั้งด้านชีวิตและการดำเนินธุรกิจ มันเป็นเรื่องน่าสนุกในหนังแต่ความเป็นจริง ช่างแตกต่าง ไม่งั้นหนัง

Passion + Execution นำไปสู่ Reality และ เมื่อมาทำให้เกิดความสนุกก็กลายเป็น Reality show ที่ประสบความสำเร็จ

เมื่อความจริงเป็นเรื่องน่าตื่นเต้นและท้าทาย รายการ reality show อย่าง Shark Tank แท๊งค์ของเหล่าฉลาม ที่นำความหิวกระหายของผู้ประกอบการมา match กับความหิวกระหายของนักลงทุนที่เรียกตัวเองว่า Shark จึงเป็น Reality ที่ได้รับความนิยม

Shark, Dragon and So on: the origin of the business reality

ก่อนที่จะมี Shark Tank ของ US ก็มี Dragon Den ของ UK มาก่อน และ ก่อนจะมี Dragon Den ของ UK ก็มี Tiger Funding ของ Japan มาก่อน

The Original : “Tigers of Money” และ “Tiger Funding”

รายการ Tigers of Money ที่ถูกกล่าวถึงว่าเป็นรายการต้นแบบที่ให้ผู้ประกอบการมานำเสนอธุรกิจของตัวเองแล้วก็มี นักลงทุนเป็นผู้สอบถามข้อมูลเพื่อที่จะตกลงว่าจะลงทุนหรือไม่ โดยเรียกนักลงทุนเหล่านี้ว่า “Tiger” หรือ “เสือ”

“Tigers of Money” สร้างสรรค์โดย Nippon Television โดยหนึ่งในเหตุผลที่ “Tigers of Money” ประสบความสำเร็จอย่างมากในญี่ปุ่นก็คือการได้เข้าถึงจิตวิญญาณของผู้ประกอบการของประเทศ ญี่ปุ่นมีประวัติศาสตร์อันยาวนานในด้านนวัตกรรมและความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี และงานนี้ถือเป็นเวทีสำหรับผู้ประกอบการที่ต้องการแสดงแนวคิดของตน และรับการสนับสนุนที่จำเป็นในการทำให้แนวคิดดังกล่าวเป็นจริง การแสดงนี้ยังช่วยส่งเสริมแนวคิดเรื่องการกล้าเสี่ยงและความสำคัญของการเป็นผู้ประกอบการในฐานะตัวขับเคลื่อนการเติบโตทางเศรษฐกิจ

นอกจาก Tiger of Money หรือ ในภาษาญี่ปุ่นเรียกว่า “Money no Tora” แล้ว ก็ยังมีรายการของญี่ปุ่นที่ลักษณะใกล้เคียงกันคือ “Reiwa no Tora” ซึ่ง streaming ผ่าน Abema TV อีกด้วย

ตัวอย่างรายการ Tiger of Money ที่เป็นต้นแบบให้แก่ รายการ reality ทางธุรกิจอย่าง Dragon Den และ Shark Tank

วิดีโอนี้เป็นตอนที่ 84 ของ "Reiwa no Tora" ซึ่งออกอากาศเมื่อวันที่ 15 สิงหาคม 2020 วิดีโอนี้เป็นตอนที่ 84 ของ "Reiwa no Tora" ซึ่งออกอากาศเมื่อวันที่ 15 สิงหาคม 2020 ในตอนนี้ นักแสดงจาก "Money no Tora" ดั้งเดิมกลับมารวมตัวกันอีกครั้งและพิจารณาลงทุนใน Tatsuo Uwaguchi ผู้ซึ่งเริ่มต้นธุรกิจเพื่อส่งเสริมภรรยาชาวญี่ปุ่น

“Tiger of Money, Money no Tora” แตกต่างจาก “Reiwa no Tora” ไปบ้างดังแสดงตารางเปรียบเทียบ

ในปี ค.ศ. 2005 Dragon Den มีถิ่นกำเนิดรายการใน UK โดย มีลักษณะโครงการดำเนินรายการคล้ายกับ Tigers of Money ของ ญี่ปุ่น

ใน “Dragons’ Den” ซึ่งมีต้นกำเนิดในสหราชอาณาจักร นักลงทุนถูกเรียกว่า “มังกร” ผู้ประกอบการจะเสนอขายต่อมังกร ซึ่งจะถามคำถามและประเมินข้อเสนอก่อนตัดสินใจว่าจะลงทุนหรือไม่ ผู้ประกอบการสามารถเจรจากับมังกรเพื่อพยายามให้ได้ข้อตกลงที่ดีที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้สำหรับตนเอง

หลังจากรายการได้ประสบความสำเร็จอย่างล้นหลาม รายการ Business pitching reality ในสหรัฐอเมริกา ก็ถือกำเนิดขึ้นในชื่อ Shark Tank

รายการ Shark Tank กำเนิดขึ้นในปี 2009 และได้รับความนิยมอย่างรวดเร็ว โดยนักลงทุน แทนที่จะเรียกว่า มังกร แต่ใช้คำว่า ฉลามแทน เพราะสื่อถึงความกระหายในการต่อสู้แย่งชิงกันระหว่างฉลามด้วยกันเอง

ตารางข้างล่าง เปรียบเทียบรายการ Business reality pitching show ของทั้ง 3 รายการ

รายการ Dragon’s Den

รายการ Shark Tank US

แม้ว่ารูปแบบของรายการทั้ง 3 แต่การปรับโทนของรายการ ทำให้เกิดความกระชับขึ้น ตื่นเต้นและเร้าใจขึ้นตามลำดับ โดยส่วนที่มีความแตกต่างกัน มีดังนี้

รูปแบบการเสนอเ: Tiger of Money มีการนำเสนอที่ยาวกว่าพร้อมคำบรรยายมากกว่า ในขณะที่ Dragons' Den และ Shark Tank มักเน้นการนำเสนอที่สั้นและกระชับ เพื่อเน้นความสนุกสนานและพร้อมบทเพลงที่ตื่นเต้นเร้าใจ

รูปแบบการเจรจา: การเจรจาของ Tiger of Money โดยทั่วไปจะตรงไปตรงมาและก้าวร้าวมากกว่า ในขณะที่ Dragon และ Shark อาจมีการพูดคุยไปมามากกว่า

นอกจากนี้ เมื่อมีการนำลิขสิทธิ์ ไปขยายยังต่างประเทศ ก็มีองค์ประกอบเฉพาะทางวัฒนธรรมที่ต่างกัน รวมถึงรูปแบบของธุรกิจด้วย การแสดงแต่ละรายการสะท้อนถึงบริบททางวัฒนธรรมและภูมิทัศน์ทางธุรกิจในภูมิภาคของตน

เราได้ อะไรจากการดูรายการ Business Pitching Reality Show

การได้เรียนรู้อันยิ่งใหญ่ปนความสนุก มันได้ประโยชน์ทั้งตัวผู้ที่อยากประกอบธุรกิจ นักลงทุน หรือแม้แต่คนทั่วไปก็จะได้บทเรียนผ่านกระบวนการสร้างสรรค์ คิดวิเคราะห์ไปด้วย โดยในมุมมองของบทบาทต่าง ๆ เราจะได้เรียนรู้

1. สำหรับผู้ประกอบการที่ต้องการ:

• การพัฒนาแนวคิดทางธุรกิจที่แข็งแกร่ง: การแสดงเหล่านี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการมีแนวคิดทางธุรกิจที่ชัดเจนพร้อมการนำเสนอคุณค่าและตลาดเป้าหมายที่ชัดเจน

• การสร้างการนำเสนอที่น่าสนใจ: ผู้ประกอบการสามารถเรียนรู้วิธีสื่อสารแนวคิดทางธุรกิจอย่างมีประสิทธิภาพในลักษณะที่กระชับและน่าดึงดูด โดยเน้นจุดแข็งที่สำคัญและผลตอบแทนที่เป็นไปได้สำหรับนักลงทุน

• การเตรียมพร้อมสำหรับคำถามที่ยาก: การแสดงแสดงให้เห็นถึงความจำเป็นในการคาดการณ์ความท้าทายและการวิพากษ์วิจารณ์ที่อาจเกิดขึ้นจากนักลงทุน และเตรียมพร้อมที่จะจัดการกับปัญหาเหล่านั้นอย่างมั่นใจ

• การทำความเข้าใจกระบวนการลงทุน: ผู้ประกอบการสามารถรับข้อมูลเชิงลึกอันมีค่าเกี่ยวกับภูมิทัศน์การลงทุน รวมถึงนักลงทุนประเภทต่างๆ วิธีการประเมินมูลค่า และกลยุทธ์การเจรจาข้อตกลง

• ความยืดหยุ่นและความอุตสาหะ: การเฝ้าดูผู้ประกอบการเผชิญกับการถูกปฏิเสธและเอาชนะอุปสรรคสามารถสร้างแรงบันดาลใจให้ผู้ชมมีความพากเพียรและมองโลกในแง่ดีในกิจการของตนเอง

  2. สำหรับนักลงทุน:

• การระบุโอกาสที่มีแนวโน้ม: งานแสดงนี้แสดงให้เห็นถึงธุรกิจที่หลากหลาย ช่วยให้นักลงทุนค้นพบแนวคิดที่เป็นนวัตกรรมและการลงทุนที่มีการเติบโตสูง

• การประเมินศักยภาพทางธุรกิจ: นักลงทุนสามารถเรียนรู้วิธีประเมินความเป็นไปได้ของแนวคิดทางธุรกิจโดยการพิจารณาปัจจัยต่างๆ เช่น ขนาดตลาด การแข่งขัน การคาดการณ์ทางการเงิน และทีมของผู้ประกอบการ

• การเจรจาต่อรองและการจัดโครงสร้างข้อตกลง: การแสดงจะนำเสนอข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับกลยุทธ์การเจรจาเพื่อให้ได้ข้อตกลงที่น่าพอใจพร้อมทั้งปกป้องผลประโยชน์ของนักลงทุน

• การทำความเข้าใจความท้าทายของผู้ประกอบการ: นักลงทุนสามารถเข้าใจความท้าทายและความเสี่ยงที่ผู้ประกอบการเผชิญอย่างลึกซึ้งยิ่งขึ้น ส่งเสริมความเห็นอกเห็นใจและสร้างความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นยิ่งขึ้นกับผู้ลงทุนของตน

• การสนับสนุนและให้คำปรึกษาแก่ผู้ประกอบการ: งานแสดงต่างๆ เน้นย้ำถึงความสำคัญของการให้การสนับสนุนและการให้คำปรึกษาหลังการลงทุน เพื่อช่วยให้ผู้ประกอบการประสบความสำเร็จและสร้างธุรกิจที่เจริญรุ่งเรือง

  3. บทเรียนคนทั่วไป:

• ความสำคัญของนวัตกรรมและความคิดสร้างสรรค์: การแสดงเหล่านี้แสดงให้เห็นถึงพลังของนวัตกรรมและความคิดสร้างสรรค์ในการขับเคลื่อนความสำเร็จของธุรกิจ

• การรับความเสี่ยงที่คำนวณไว้: ผู้ประกอบการที่ต้องการสามารถเรียนรู้ที่จะประเมินความเสี่ยงและตัดสินใจโดยใช้ข้อมูลรอบด้านในขณะที่ดำเนินธุรกิจของตน

• การสร้างทีมที่แข็งแกร่ง: การแสดงเน้นย้ำถึงความสำคัญของการอยู่รายล้อมตัวเองด้วยทีมงานที่มีความสามารถและทุ่มเทเพื่อให้บรรลุความสำเร็จ

• ความรู้และการวางแผนทางการเงิน: การแสดงเหล่านี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการทำความเข้าใจแนวคิดทางการเงินและการพัฒนาแผนธุรกิจที่ดีเพื่อให้บรรลุความยั่งยืนทางการเงิน

• ความหลงใหลและความทุ่มเท: การดูผู้ประกอบการแบ่งปันความหลงใหลและความทุ่มเทสามารถสร้างแรงบันดาลใจให้ผู้ชมบรรลุเป้าหมายและความฝันของตนเองด้วยความมุ่งมั่น

นี่จึงไม่ใช่แค่รายการเรียลลิตี้โชว์ มันเป็นข้อพิสูจน์ถึงจิตวิญญาณของมนุษย์ การเฉลิมฉลองของนวัตกรรม และเป็นสัญญาณแห่งความหวังสำหรับทุกคนที่กล้าที่จะฝันใหญ่และไล่ตามแรงบันดาลใจในการเป็นผู้ประกอบการ

/ อจ.สุรัตน์

The Economy of Scale, Scope, Speed and Experience

หลักการทางเศรษฐศาสตร์ (Economy) คือทำอย่างไรให้คุ้มทุนที่สุด แนวคิดด้านการผลิต เพื่อลดต้นทุนคือหลักการหนึ่งที่สำคัญ ทำให้เกิดการแข่งขันในตลาดได้และมีความเสถียรภาพของธุรกิจของเรา

4 รูปแบบของหลักการทางเศรษฐศาสตร์ (Economy production types) ที่ทำให้ต้นทุนลดลงและเพิ่มการเข้าถึงและการแข่งขันในาตลาดได้คือ.

Economies of Scale คือ การประหยัดจากขนาด

เมื่อผลิตสินค้าได้จำนวนมาก ราคาก็ถูกลง พูดง่าย ๆ คือ scale ยิ่งใหญ่ยิ่งประหยัด

ที่ต้นทุนลดลง เพราะเกิดการประหยัดของต้นทุนที่เป็น fix cost เช่น แรงงาน เครื่องจักร การจัดซื้อ การลงทุน การขนส่ง ทำให้ราคาต่อชิ้นที่ผลิตต่ำลง นอกจากนี้ การสั่งของล๊อตใหญ่ ก็ทำให้ต้นทุนของสิ้นค้าตั้งต้นถูกลงด้วยและมีอำนาจในการต่อรองสูง.

Economy of scale เป็นกลยุทธ์ที่ใช้ในการเพิ่มกำไร ในกรณีที่สินค้า ไม่สามารถเพิ่มมูลค่าในการแข่งขันในตลาดได้มากนัก

อย่างไรก็ตาม การเพิ่มกำลังการผลิต ก็ต้องมีความเสี่ยงในการแบกรับต้นทุนที่เพิ่มขึ้น ดังนั้น กลยุทธ์นี้ ต้องมีตลาดที่รองรับได้แน่นอน

___________________________________

Economies of Scope คือ การประหยัดจากขอบเขต

คือการประหยัดจากการที่มีต้นทุนในการผลิตเท่าเดิมหรือเพิ่มไม่มาก แต่ทำให้เกิดความหลากหลายของสิ้นค้ามากขึ้น เกิดได้จาก 2 จุดประสงค์ คือ เป็นการใช้ fix cost ให้คุ้มค่า โดยเพิ่มขอบเขตสินค้าให้หลากหลาย เรียกว่า เป็นการใช้ต้นทุนการผลิต ให้คุ้มค่า ด้วยการแชร์ต้นทุนร่วม ทั้งการใช้ต้นทุนวัตถุ การใช้การชนส่ง ต้นทุนทางกำลังคน การตลาด หรือ การทำ cross-sale.

แต่สิ่งที่สำคัญ อาจต้องมีความแน่ใจในตลาดของสินค้าใหม่ที่ได้มีการขยายตลาดขึ้น

___________________________________

Economies of Speed (การประหยัดจากความเร็ว)

เป็นแนวคิดที่เน้นการผลิตสินค้าให้เร็วขึ้น จะช่วยให้ต้นทุนสินค้าลดลง และกำไรเพิ่มขึ้น เป็นการ lean การผลิตสินค้า เมื่อเวลาถูกลดลง ต้นทุนต่าง ๆ ที่ยังคงเดิมแต่เราได้สินค้าที่เพิ่มและมียอดขายเพิ่มขึ้น แต่ต้อง มี demand และ การควบคุม quality ให้ดี

___________________________________

Economies of Experience (การประหยัดจากความชำนาญ)

เป็นการเพิ่มคุณภาพของสินค้า โดยการใช้ความชำนาญของบุคคลหรือความรู้ความชำนาญในการผลิต เพื่อทำให้ได้สินค้ามีความเฉพาะในการแข่งขัน มีคุณภาพ และเพิ่มมูลค่า โดยที่ความ ความชำนาญของพนักงาน จะทำให้ได้สินค้าที่มีทั้งคุณภาพและปริมาณเพิ่มขึ้น ดังนั้น Economies of experience มีความสำคัญเรื่อง Knowledge management และการสร้างระบบขององค์กร ให้คงคุณภาพและความชำนาญนั้นไว้ให้ได้

__________________________________

มองกว้างอย่างนวัตกร : The Wide Eye and the Blind Spot

คุณเคยได้ยินอัตราการล้มเหลวของนวัตกรรมที่ผลิตออกมา ที่มากถึง 70-90% โดยเฉพาะตลาด Health Innovation ก็อาจสงสัยว่า มันเป็นไปได้อย่างไร ที่มีการผลิตนวัตกรรมออกมา ซึ่งหลาย ๆ ผลิตภัณฑ์ก็ออกมาจากเจ้าตลาดขนาดใหญ่ ที่ไม่คิดว่า จะล้มเหลวได้

แม้ว่า หลาย ๆ คนจะบอกว่า การล้มเหลวนี้คือประสบการณ์ แต่ไม่มีใครที่ตั้งเป้าไว้ว่า เมื่อพัฒนาของออกมาแล้ว จะให้มันล้มเหลวและแน่นอนมันมีค่าใช้จ่ายมหาศาล โดยเฉพาะบาง product ที่กว่าจะใช้เวลาวิจัยพัฒนาให้ออกสู่ตลาดได้ก็นานหลายปี ยิ่งกว่านั้น อาจสูญเสียอำนาจในการแข่งขันของตลาดให้กับคู่แข่ง

การพัฒนา product แม้ว่าจะเริ่มต้นด้วย การพัฒนาจากไอเดียอันยอดเยี่ยม การวางแผนธุรกิจเป็นอย่างดี และมีตลาดที่ต้องการ แต่ก็ยังไม่วายเสี่ยงต่อการล้มเหลวสูงอยู่ดี หรือ มันมีปัจจัยที่มากกว่านี้ที่เรามองไม่เห็น

ในหนังสือ The Wide Lens : A New Strategy for Innovation โดย Ron Adner ได้กล่าวถึง Blind Spot หรือ จุดบอด ที่นวัตกรมองข้ามและมันก็ทำให้เกิดปัญหาจนเอา product ที่พัฒนาวางไว้บนหิ้ง เสียทั้งเงิน เสียทั้งเวลา (เสียหน้าอีกต่างหาก)

Adner กล่าวว่า สาเหตุมันเกิดจากที่ เราโฟกัสแคบเกินไป (Our focus is generally too narrow) เราสนใจไปที่การพัฒนา product ของเรา ทั้งตัว product และ ตัว process แต่เราไม่ได้มองไปยังผู้เล่นที่เกี่ยวข้อง ตลอดเส้นทางเดินของผลิตภัณฑ์ของเราก่อนถึงมือผู้บริโภค

ยกตัวอย่างให้เห็นภาพ

บริษัท Michelin ได้พัฒนา Run flat tire ล้อที่เมื่อถูกตะปูตำ แต่ก็ยังวิ่งได้ทั้งที่มันแบนแต๊ดแต๋อีกกว่าหลายร้อยไมล์

นั่นแหละ ฟังดูเข้าท่าใช่ไหมหละ อย่างไรก็ตาม การพัฒนา Run flat tire มันต้องการขอบพิเศษ ที่แยกตัวจากล้อ และต้องทำชิ้นส่วนที่แยกออกจากโรงงานผลิตล้อ นอกจากนี้ ก็ยังต้องการ service network ในการซ่อมบำรุงมหาศาล และการ train พนักงานให้มีทักษะที่ใช้อุปกรณ์ที่เฉพาะและพิเศษก็ไม่ใช่เรื่องง่าย

เมื่อนวัตกรรมถูกผลิตออกมา สิ่งที่ต้องรองรับ ไม่ใช่แค่ผู้ใช้ แต่เป็น ระบบนิเวศน์ (Ecosystem) ในการใช้และประสานงานในการใช้งานนวัตกรรม

Micheline ล้มเหลว เพราะขาดความตระหนักถึง คุณค่าที่ส่งมอบให้ลูกค้า (Value Proposition) ที่ต้องถูกรองรับด้วย Ecosystem ของตลาดล้อยาง และนี่คือ จุดบอดที่มองไม่เห็น ของผู้พัฒนานวัตกรรม

Adner ได้กล่าวไว้ว่า

“(it) is no longer enough to mange your innovation. Now you must manage your innovation system”

“มันไม่เพียงพอที่คุณจะมีกระบวนการจัดการนวัตกรรมของคุณที่ดีเท่านั่น คุณต้องบริหารจัดการระบบนิเวศน์นวัตกรรม ecosystem ของนวัตกรรมของคุณด้วย”

และนี่คือส่ิงที่จะปิดความเสี่ยงให้กับการทำนวัตกรรม หรือ เราต้องมองให้ “กว้างขึ้น”

Identifying the risk

การเรียนรู้เรื่อง ความเสี่ยง คือสิ่งที่จะทำให้เกิดความล้มเหลวที่ยอมรับได้ และน้อยที่สุด

ปัจจัยเสี่ยงสำคัญสำหรับการออกสู่ตลาดของนวัตกรรมประกอบไปด้วย 3 ปัจจัย ได้แก่

1. ความสามารถของคุณในการสร้างสินค้า และ การให้บริการ (Your ability to create the actual product or service หรือ “Executive risk”)

2. การพึ่งพาหรือการต้องทำงานร่วมกับผลิตภัณฑ์หรือกระบวนการนวัตกรรมอื่น ๆ (the reliance on and interdependence of other innovations หรือ “co-innovation risk”)

3. การมีส่วนร่วมของพันธมิตรที่ต้องการนำนวัตกรรมของคุณไปส่งต่อให้กับลูกค้าและผู้ใช้งาน (the involvement of partners who need to adapt and adapt to your idea before it can be offered to the end-user หรือ “adoption chain risk”)

ตัวอย่างของ Co-innovation risk สำหรับวงการพัฒนา Health Tech เช่น การพัฒนานวัตกรรมทางเทคโนโลยีของเรา แล้วต้องนำไปทำงานร่วมกับระบบ Hospital system ของโรงพยาบาล ในด้านการส่งต่อข้อมูล ความปลอดภัย และการเข้ากันได้ของระบบ

ปัญหาในความร่วมมือ หรือ adoption chain risk ก็ยังเป็นปัญหาของ Health Tech Startup ไทย เมื่อต้องนำเสนอผลิตภัณฑ์ให้แก่หน่วยงานต่าง ๆ โดยเฉพาะทางรัฐบาล

การมองกว้างที่ท้าทายคือ การต้องมีกระบวนการพัฒนาความสัมพันธ์ และ จับมือกับพันธมิตร โดยเฉพาะผลิตภัณฑ์ที่ต้องอาศัยพันธมิตรในการส่งมอบการใช้งานต่อไปยังลูกค้า โดยต้องชี้ให้เห็นผลประโยชน์ที่จะได้รับ เมื่อได้เข้ามาใช้ผลิตภัณฑ์ของเรา

ในโลกที่มีการเชื่อมต่อกัน นักนวัตกรรม ต้องค้นพบพันธมิตรและผู้ที่เกี่ยวข้องและรักษาความสัมพันธ์และมองคุณค่า ให้แก่เค้าเสมือนเป็นลูกค้า end user

นักนวัตกร ต้องเข้าใจยังจุดบอดที่มองไม่เห็น และตระหนักว่า การพัฒนานวัตกรรม เราทำงานแบบ silo ไม่ได้ และเราเป็นส่วนหนึ่งของระบบนิเวศน์นวัตกรรมที่ต้องขับเคลื่อนไปพร้อมกัน และรู้ว่า บทบาทของเราในระบบนิเวศน์คืออะไร

4 H's: 4 คุณลักษณะของ Leading team members พัฒนานวัตกรรมสำเร็จ

หลากเหตุผลที่ทำให้การทำนวัตกรรมไม่ใช่เรื่องง่าย หลักฐานจากการสำรวจงานนวัตกรรม หรือ ทีม startup ที่มีการพัฒนา product พบว่ามีนวัตกรรมเพียง 10-20 % เท่านั้น ที่ไม่ล้มหายตายจากไป ส่วนหนึ่งที่การทำนวัตกรรมออกมาแล้วล้มเหลว คือ ทีม

นวัตกรรม ไม่ใช่สิ่งที่ทำคนเดียว เพราะกระบวนการของนวัตกรรมนั้น ไม่ใช่แค่การทำวิจัย ค้นหาสิ่งใหม่ ไม่ใช่แค่การโฆษณา และไม่ใช่แค่การที่มีเงินแล้วก็ผลิตของออกมา แต่กระบวนการนวัตกรรม อาศัยกระบวนการสร้างผลิตภัณฑ์ที่ตอบโจทย์ตลาดด้วยองค์ความรู้ที่สดใหม่และนำออกสู่ให้คนใช้ได้ นั่นทำให้การทำนวัตกรรม ต้องการทีมงานที่มีหลาย skill set ที่จะทำให้สำเร็จ

4 skill set อยู่ในตัวของคนในทีม โดยเฉพาะทีมผู้ก่อตั้ง (founder) และผู้ก่อตั้งร่วม (co-founder) มีอะไรบ้างมาดูกัน

1. Hustler (Business) - นักธุรกิจ

เพราะ นวัตกรรม คือการผลิตผลงานให้คนใช้ และ ต้องการความยั่งยืน ดังนั้น องค์ประกอบของลักษณะที่สำคัญที่สุด คือ ความเก่งกาจของความเป็นผู้ประกอบการ Hustler หรือ นักธุรกิจ จะมีเป็นเรือธง นำทีมไปสู่จุดหมายได้ ผ่านจิตวิญญาณของผู้ป่วยกอบการ ซึ่งมีหน้าที่ วิเคราะห์ธุรกิจโดยรวม ดู position ของ product/service คอยติดต่อหาโอกาสทางธุรกิจ วิเคราะห์การเงินและการเติบโตของธุรกิจ นำเสนอและติดต่อธุรกิจต่างๆ หากเป็น startup ละก็ Hustler ก็มักเป็นคนที่ pitching นำบริษัทให้ก้าวหน้า ให้ได้

จากหนังสือ Hard Thing about and Things โดย Ben Horowitz นักลงทุนและนักธุรกิจที่ผ่านสังเวียนอันเอกอุจาก Silicon Valley ได้บรรยายความยากของกระบวนการทำธุรกิจไว้ว่า กระบวนการในความยากลำบาก ของการทำธุรกิจนั้น ก็เพราะมันไม่มีสูตรตายตัว และถ่ายทอดได้ยาก เราต้องเผชิญมันด้วยความกล้าหาญและมีจิตใจที่แน่วแน่ ในการพุ่งทะยานเท่านั้น ที่จะฝ่าฟันอุปสรรคต่าง ๆ ไปได้ และนั่นคือคุณสมบัติของผู้ประกอบการแบบ Hustler พึงมี

2. Hipster (Design) - นักออกแบบ

สินค้า หรือ กระบวนการที่เราประสบพบเจออยู่ทุกวัน ล้วนแล้วแต่ผ่านการออกแบบมาแล้วทั้งสิ้น และการออกแบบที่ดี ทั้งทางด้านรูปลักษณ์และประสบการณ์ จะทำให้เส้นทางในการครองหัวใจลูกค้ามีสูง

The lecture about design in healthcare by Sean Carney, Chief Design Officer from Philip.

บทบาทของนักออกแบบในปัจจุบันมีความกว้างขวางมากขึ้น ได้แก่

• UX/UI design : UX หรือ user experience เป็นการออกแบบประสบการณ์ของผู้ใช้งาน โดยเริ่มจากมีการเก็บข้อมูลการเดินทางของลูกค้า (customer journey) สิ่งที่ต้องพบเจอและสัมผัสการใช้งาน (touch point) และส่งมอบความรู้สึก ประสบการณ์ที่ดี ที่ตอบโจทย์การใช้งาน ในขณะที่ UI หรือ User Interface เป็นการออกแบบรูปลักษณ์ที่พบเจอ ความสวยงาม ความใช้งานที่ง่าย ให้แก่ลูกค้า

• Branding : การทำแบรนด์ เป็นการสร้างมุมมอง และตัวตนของผลิตภัณฑ์ และ บริษัท โดยรวมของลูกค้า (และพนักงานใน บริษัทด้วย) ให้เกิดความรู้สึกผูกพันธ์อย่างยั่งยืน ผ่านการออกแบบคำพูด ตัวอักษร โลโก้ การถ่ายทอดสิ่งต่าง ๆ ไปในแนวทางเดียวกัน โดยการทำ Branding จะเป็นไปในทิศทางความรู้สึกที่เป็นนามธรรม แต่จะติดคงอยู่อย่างยาวนาน

• Marketing : การออกแบบยังต้องทำงานร่วมกับการทำการตลาด เพื่อการสื่อสารให้เป็นในทิศทางเดียวกัน นักออกแบบที่เข้าใจและมีส่วนร่วมในการตลาดจะเป็นการส่งต่อแนวคิดของผลิตภัณฑ์อย่างไร้รอยต่อ

3. Hacker (engineer) - นักเทคโนโลยี

โลกหมุนเปลี่ยนไปตามความเร็วของเทคโนโลยี ทั้ง software และ hardware เป็นส่วนสำคัญในการหมุนโลกให้วิวัฒน์อย่างรวดเร็ว ตั้งแต่ยุค ถ่านหิน เครื่องจักรกล และ internet รวมถึงในอนาคตที่จะมีทั้ง Artificial Intelligence (AI), Robotics , และ Internet of Things (IOT) รวมถึง เทคโนโลยี อวกาศที่นำมาใช้กับมนุษย์โลก และผู้ที่ขาดไม่ได้ในการสร้างฝันผ่านผลิตภัณฑ์คือนักเทคโนโลยี

จึงไม่น่าแปลกใจสำหรับที่เมื่อเรามองกวาดตาไปรอบ ๆ จะพบว่า หลาย ๆ บริษัท จะมีทีมของนักเทคโนโลยีที่เก่งกาจ ที่เหมือนสะพานสร้างฝันให้เป็นจริงได้ และหลายๆ บริษัท นักเทคโนโลยีก็เป็น CEO เสียเอง

4. Hound (Researcher) - นักวิจัย

เมื่อทรัพสินทางปัญญา และ ข้อมูล มีค่าดังทองคำ การทำธุรกิจด้วยผลิตภัณฑ์ที่มีพื้นฐานจากงานวิจัย สามารถสร้างความเฉพาะตัวและเพิ่มความสามารถในการแข่งขันได้

ในโลกที่เต็มไปด้วยความโหยหาความสำเร็จและการแข่งขันที่มีม้าแข่งหน้าใหม่และหน้าเก่ามาวิ่งบนลู่วิ่งเดียวกัน ม้าที่มี secret source และพลังวิเศษเท่านั้น ที่จะยืนหยัดได้ อย่างไรก็ตาม แม้ว่า การวิจัยก็มีความสำคัญ โดยเฉพาะในการสร้างความแตกต่าง แต่การเริ่มต้นพัฒนาผลิตภัณฑ์ ด้วยทีมงานวิจัยเป็นหลัก กลับทำให้ผลิตภัณฑ์นั้นขึ้นหิ้งและออกสู่ตลาดไม่ได้ นี่จึงเป็นหนทางที่มหาวิทยาลัยในประเทศชั้นนำ ที่อุดมไปด้วย นักวิทยาศาสตร์ และ นักวิจัย ได้ปรับท่าทีและนโยบายที่พัฒนาทั้งวิจัย การตลาดและการทำธุรกิจควบคู่กันไป

การทำงานแบบ Cross-functional team คือการเติบโตและประสบความสำเร็จของธุรกิจยุคใหม่ ท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วและคาดการณ์ได้ยาก

แม้ว่า การบรรยายลักษณะ หรือ archetype ที่กล่าวมาแล้ว จะเป็นลักษณะของคนที่จะเป็นส่วนผสมที่ลงตัวของ founder และ co-founder ก็ตาม แต่การทำงานในสถานการณ์ที่ท้าทายในปัจจุบัน โดยเฉพาะ การทำนวัตกรรม ต้องการความคิดและความสามารถที่หลากหลาย

การทำงานยุคใหม่และอนาคต ต้องการการทำงานที่เป็น cross-functional team หรือ การทำงานที่แต่ละคนทำงานข้ามสาย นอกจากนี้ การมีองค์ความรู้ข้ามสาย ก็มีความสำคัญเช่นกันเพื่อเพิ่มความต่อเนื่องและ optimize การพัฒนาผลิตภัณฑ์

หลักการทำงาน แบบ cross-functional team ระยะแรก ๆ มาจากการพัฒนาการทำงานแบบ scrum หรือ agile โดยที่ทุก ๆ คนในทีม จะเข้ามา นำเสนอและแก้ปัญหา เพื่อให้เกิดความหลากหลายของมุมมอง และ ทดลองทางแก้ปัญหาได้อย่างรวดเร็ว

จะเห็นได้ว่า ลักษณะการทำงาน องค์ประกอบของทีมในการทำงานยุคใหม่ มีความแตกต่างจากการทำงานในยุคเก่าพอสมควร และการปรับตัวนี้ มันก็เป็นไปเพื่อการต่อสู้แข่งขันและความเร็วของการเปลี่ยนแปลงของโลกนี้ นั่นเอง

If you have a body, you are an athlete: คำกล่าวที่ยิ่งใหญ่ของผู้ก่อตั้ง Nike

มีหลายครั้งที่เราได้ยินถ้อยคำที่เปี่ยมไปด้วยพลังอันยิ่งใหญ่ให้แก่มวลมนุษย์ 

คนนั้นอาจเป็นผู้นำทางการเมือง เป็นผู้นำทางศาสนา ผู้นำทางความคิด หรือผู้นำทางด้านนวัตกรรม 

ในทางนวัตกรรมและทางธุรกิจ คำพูดประโยคสั้น ๆ อาจปลุกพลังอันยิ่งใหญ่ให้กับ Brand ที่มีผลกระทบที่นอกเหนือจากยอดขาย

ยกตัวอย่าง ประโยคเด็ดของ Bill Bowerman ผู้ก่อตั้ง Nike ที่กล่าวว่า

“If you have a body, you are an athlete” 

“ถ้าคุณมีร่างกาย คุณก็กลายเป็นนักกีฬาแล้วได้หละ”

ประโยคนี้ มันเหนือกว่าการโฆษณาและแจ่มแจ๋วกว่าการที่โฆษณา คุณสมบัติอันยอดเยี่ยมของรองเท้าที่มีนวัตกรรมและเทคโนโลยีสมัยใหม่ให้คนซื้อเสียอีก เพราะมันแสดงว่า แค่คุณมีร่างกาย คุณก็ออกกำลังกายซะเถอะ เรา (อันหมายถึง Nike) มีความมุ่งมั่นที่จะทำให้คุณมีสุขภาพที่ดีนะ เหมือนกับอีก motto นึงของ Nike ที่เราต่างคุ้นหูคือ “Just do it” “ทำมันซะ” ที่บอกเป็นนัย ๆ ว่า อย่ารีรอ รีบหยิบรองเท้า แล้วออกไปวิ่งซะ 

ถ้อยแถลงเขย่าโลก นี้ก็ยังพบใน บริษัทที่ผลิต ผลิตภัณฑ์ด้านนวัตกรรมอีกหลายบริษัท เช่น 

“Tesla’s mission is to accelerate the world’s transition to sustainable transport.”

“เทสลา จะช่วยในการเปลี่ยนให้การเดินทางของเราเป็นการเดินทางด้านพลังงานสะอาดและยั่งยืนต่อโลก”

“Ikea : To create a better everyday life for the many people” 

“อิเกีย : จะสร้างชีวิตที่ดีขึ้นทุก ๆ วัน ให้คนทุก ๆ คน” และแน่นอน นี้มัน beyond บริษัทผลิตเฟอร์นิเจอร์ แต่มันรวมไปถึง การที่ทุกคนเข้าถึง เฟอร์นิเจอร์ ที่จะทำให้ชีวิตดีขึ้น และ ราคาที่จับต้องได้

“Starbucks: Inspire and nurture the human spirit - one person, one cup, and one neighborhood at a time” 

“เป็นแรงบันดาลใจและบ่มเพาะจิตวิญญาณ ให้แต่ละคน ผ่านแก้วแต่ละแก้ว และเพื่อน ๆ ของเราในขณะเดียวกัน” แน่นอน Starbucks ไม่ใช่แค่การทำกาแฟ เป็นการส่งต่อการเอาใจใส่และร่วมดื่มด่ำจิตวิญญาณร่วมกันของเพื่อนมนุษย์

ถ้อยคำหรือ ถ้อยแถลงเหล่านี้ เป็นเหมือนจุดหลอมรวม เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของก่อตั้ง ผู้ขับเคลื่อนบริษัท และสร้างผลิตภัณฑ์ที่ส่งต่อพลังให้แก่ผู้ใช้งาน ที่มันนอกเหนือไปจาก ผลิตภัณฑ์ หรือ นวัตกรรม ชิ้นหนึ่งแต่มันเสมือนส่วนหนึ่งในการเปลี่ยนแปลงของมนุษย์ชาตินั่นเอง 

STEM vs SHAPE กับโลกยุคที่ soft science มีความสำคัญ

ตั้งแต่อดีตจนปัจจุบัน และมอองอไปในอนาคต แขนงสาขาที่มีความสำคัญในการศึกษามีหลากหลายแขนง ที่ University of Oxford ในยุคตั้งต้น ก็ได้มีการศึกษาแขนงสาขาวิชาใหญ่ ๆ แบ่งออกเป็น Medicine, Law/Politic, และ Art & Music ซึ่งถือว่าเป็นรากต้นต่อในการแตกแขนงสาขาวิชาต่าง ๆ มากมาย

ในยุครุ่งเรืองของกรีกโบราณ วิชาปรัชญามีความเฟื่องฟู การถกเถียงกันด้วยไดอะล๊อก ครุ่นคิดถึงวิถีความเป็นไปของธรรมชาติและมนุษย์เป็นศาสตร์ที่ถือว่าได้รับความนิยม และมีความจำเป็นในการดำรงค์ชีวิต แต่เมื่อถึงยุครุ่งเรืองด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี การพัฒนาหลักคิดทางวิทยาศาสตร์และการนำมาประยุกต์ใช้ในการพัฒนาสิ่งอุปโภค บริโภคและอำนวยความสะดวก ดูเหมือนจะตอบโจทย์การใช้ชีวิตเสียมากกว่า และการศึกษา ก็มุ่งพัฒนาทักษะทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพราะตอบโจทย์ตลาดแรงงานมากกว่า

โดยมีการตั้งชื่อสาขาที่เกี่ยวกับวิทยาศาสตร์รวมไว้ด้วยกันชื่อ STEM ซึ่งเป็นชื่อย่อของแขนงวิขา Science, Technology, Engineering, และ Mathematic โดยสาขาที่จะถูกรวมไว้ใน Science นั้นยังไม่มีข้อสรุป แต่มักกล่าวว่า มีการรวม political science, psychology, sociology และ บางคนก็รวม social science เข้าไปด้วย

แม้อาจปฎิเสธไม่ได้ว่า สาขาในกลุ่ม STEM จะมีความสำคัญ และช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจ สังคมและการพัฒนาของมนุษย์ แต่ในยุคสมัยใหม่ ที่มีการใช้ทักษะในการข้ามสาขาเพื่อผลักดันให้เกิดการพัฒนา ทำให้ความสำคัญของสาขาที่ไม่จัดอยู่ใน STEM มีความสำคัญมากขึ้น

ในปี ค.ศ. 2020 LSE (London School of Economics) British Academy , the Academy of Social Science, และ Art Council England ได้บัญญัติกลุ่มวิชาที่เรียกว่า SHAPE ขึ้น ซึ่งย่อมาจากแขนงวิชา Social science, Humanities, and the Art for People and the Economy ขึ้น เพื่อเป็นการขยายความสำคัญ คุณค่า และส่ิงที่สาขาเหล่านี้ทำ ซึ่งจะทำให้ผู้คนกลับมาสนใจ และใช้ประโยชน์จากสาขาเหล่านี้ให้มากขึ้น โดยสาขาของ SHAPE เป็นศาสตร์ที่มุ่งเน้นให้เรามองในตัวเรามากขึ้น ศึกษาพฤติกรรมของมนุษย์และบริบทของความเป็นมนุษย์

ในขณะที่เทคโนโลยีได้เกิดการพัฒนาไปจนถึงขีดที่มีการสร้างหุ่นยนต์ Robotic และ AI มาทำงานแทนมนุษย์ ยุคที่มีการพัฒนาบริษัท การเป็นผู้ประกอบการ การใช้เทคโนโลยีในการขับเคลื่อนไปข้างหน้า แต่ ประสิทธิภาพที่จะเกิดขึ้นจากการเก็บเกี่ยวเทคโนโลยี่เหล่านั้นให้เกิดประโยชน์สูงสุด กลับต้องใช้การพัฒนาทักษา SHAPE และศาสตร์เหล่านี้ เป็นศาสตร์ที่การพัฒนาด้านคอมพิวเตอร์ยังไม่อาจทดแทนได้ในระยะเวลาเร็ววันนี้ และประวัติศาสตร์ในปัจจุบัน ในยุคที่เทคโนโลยีเจริญอย่างก้าวกระโดด แต่เรากลับต้องมาโหยหา ความรู้และสิ่งที่เคยเจริญในอดีต มาเพื่อเติมเต็มความเป็นมนุษย์อีกครั้งหนึ่ง

รู้ตัวว่าเราเป็นอัจฉริยะแบบไหน คือสูตรสำเร็จก่อนใคร (Know your genius inside)

คุณเคยชื่นชมคนเก่ง และ คนที่ประสบความสำเร็จไหม เราอาจจะอยากเป็นอัจฉริยะ เพราะมันนำไปสู่ความสำเร็จและโดดเด่น และเราก็มักมองว่า บรรดาอัจฉริยะคนเก่งต่าง ๆ เป็นสิ่งที่เกินเอื้อม มันเป็นไปไม่ได้ ที่จะเป็นคุณ หากอยากเป็นนั่น ก็คงต้องไปเกิดใหม่

จริง ๆ แล้ว เราอาจไม่รู้ว่า พวกเราทุกคนต่างมีความอัจฉริยะในตัวเอง เหมือนคำที่ Albert Einstein ได้กล่าวไว้ว่า

“Everybody is a Genius” But if you judge a fish by its ability to climb a tree, it will live its whole life believing that it is stupid.

“เราทุกคนต่างก็เป็นอัจฉริยะ หากคุณตัดสินปลาโดยความสามารถในการปีนต้นไม้ละก็ คุณก็จะใช้ชีวิตทั้งชีวิตในความโง่เชลา”

ก็เหมือนกับที่ Albert Eistein ได้กล่าวไว้ คนเราเกิดมามีความเก่งที่แตกต่างกัน แต่ด้วยสังคมที่ตีกรอบความคิด ทำให้ความเป็นอัจฉริยะของเราถูกบดบัง และพยายามมุ่งเน้นไปกับการพัฒนาและทำงานที่ไม่ตรงกับความเก่งและทักษะของตัวเอง ซึ่งมันก็ลงเอยด้วยความล้มเหลวไม่เป็นท่า

Roger James Hamilton ผู้แต่งหนังสือเรื่อง The Millionaire Master Plan ได้มีการประยุกต์สูตรประสบความสำเร็จที่ตั้งต้นจากการรู้จักความเป็นอัจฉริยะในตัวเองก่อน โดย Roger ได้แบ่งความเป็นอัจฉริยะเป็น 6 ด้านได้แก่

1. อัจฉริยะแห่งการสร้างสรรค์ (Dynamo Genius) - Creative

   Dynamo Genius เป็นผู้ที่มีอัจฉริยะในการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ เป็นผู้ที่มีความคิดริเริ่มอย่างชาญฉลาด และมีคุณสมบัติในการมองการณ์ไกล หรือบางคนก็เรียกผู้ทำนายอนาคต เป็นผู้มีจิตนาการ แต่อัจฉริยะกลุ่มนี้ จะมีความจดจ่อต่ำ และทำงานไม่สำเร็จ นอกจากนี้ เขายังมักละเลยความจดจ่อและรู้จังหวะเวลา จึงไม่เป็นนักให้บริการผู้อื่น ๆ และไม่ค่อยรับรู้ความเป็นไปรอบตัว

2. อัจฉริยะแห่งการสื่อสาร (Blaze Genius) - Connect

   Blaze Genius เป็นผู้ที่มีอัจฉริยะในการพูดคุย ติดต่อสื่อสาร สนใจเรื่องความสัมพันธ์ กับผู้คน จะเป็นอัจฉริยะที่เรียนรู้ได้ดีจากการพูดคุยและแลกเปลี่ยนข่าวสาร แต่จะไม่ชอบเรื่องรายละเอียดและการคำนวนอันยิบย่อย เค้าจะเก่งในเรื่องของการขยายความและทำให้เป็นที่น่าสนใจ

3. อัจฉริยะในการให้คำปรึกษา (Tempo Genius) - Serve

   Tempo Genius จะมีความเฉลียวฉลาดเรื่องการรับรู้ อยู่กับความเป็นจริงและลงมือปฎิบัติ และมีความมุ่งมั่นในการจัดการงานให้ลุล่วง มีความฉลาดในการจับงานในจังหวะที่เหมาะสม รู้ว่าเมื่อไหร่ควรทำอะไร เมื่อไหร่ควรซื้อ เมื่อไหร่ควรขาย ทุกสิ่งนี้เป็นไปตามสัญชาตญาณ แต่เขาคนนี้ จะไม่มีความคิดสร้างสรรค์ใหม่ ๆ

4. อัจฉริยะแห่งการคำนวน (Steel Genius) - Details

   Steel Genius เป็นอัจฉริยะที่มีความเก่งในเรื่องของการคำนวน ชอบอ่านรายละเอียด เพื่อให้เกิดความเข้าใจอย่างแจ่มแจ้ง ทำทุกอย่างให้ถูกต้อง สามารถสร้างระบบได้ดี แต่จะมีปัญหาเรื่องการสื่อสารและอาจทำให้คนที่เป็นอัจฉริยะด้านการสื่อสารหรือสร้างสรรค์ หมดพลัง

Roger James Hamilton ได้ก่อตั้ง Genius Group ด้วยการ set up curriculum ในการเรียนการสอน ให้เกิดความฉลาดขึ้น เฉพาะตัวด้วยการประเมินความฉลาดและออกแบบการสอนตามความฉลาดเฉพาะบุคคุล

Genius Group, established by Roger James Hamilton who make the curriculum of personalized genius training

โดย ทาง Genius Group ได้ พัฒนา Educational Tech ในการช่วยในการประเมินและ training ผู้ใช้งานอีกด้วย

Echo Chamber เราอาศัยอยู่ในพื้นที่ ที่มีแต่เสียงสะท้อนของตัวเอง

Echo Chamber หรือ พื้นที่แห่งเสียงสะท้อนของตัวเอง เป็นคำที่บัญญัติไว้สำหรับเรียก สภาพแวดล้อมที่เราได้รับแต่ข้อมูลหรือความเห็น ที่สะท้อนและตอบสนองต่อความคิดเห็น สิ่งสนใจ ความนึกคิดของตัวเอง

ในความเป็นมนุษย์ เรามีแนวโน้มในการตัดสินใจ ในสิ่งที่เข้าข้างในแนวความคิดของตัวเองอยู่แล้ว เราอาจเรียกมันว่า Cognitive Bias หรือ อคติทางความคิด ที่เราเกิดความเชื่อในสิ่งที่สบายใจ ตอบสนองตามความคิดของเรา และสิ่งนี้ มักเกิดขึ้นโดยที่เราไม่รู้ตัว

การสร้าง bubble หรือ พื้นที่ฟองสบู่ ของมนุษย์ เกิดมาแต่โบราณ เมื่อมนุษย์มีการใช้ข้อมูลข่าวสารในการสื่อสารให้เกิดความโน้มน้าว ให้เกิดความโน้มเอียงมาสู่ความคิดของสังคมและตอบสนองต่อความเชื่อของตนเอง แต่ การสร้าง bubble นี้นั้นมามีอิทธิพลมากขึ้นในยุคที่มีการไหลบ่าของข้อมูลผ่านทาง social media และทำให้เกิดการใช้ ข้อมูลส่วนบุคคล (Personalize information) ให้เกิดผลทางการตลาด

หากคุณเป็น Facebook users เราก็จะได้เห็นสิ่งที่ อัลกอริทึม Feed เข้ามาให้เราได้อ่านประจำวัน ที่ได้ถูกคัดสรรค์แล้วว่า ถูกจริต ถูกใจ และมีแนวโน้มทำให้เราพึงใจและถูกเกี่ยวติดไปกับ platform ได้

การมี echo chamber ทำให้เกิดกับดักทางกรอบความคิด และ เกิดกระบวนการโน้มน้าวความเชื่อไปตามสังคมได้ง่ายมากขึ้น

สิ่งที่เห็นได้อย่างชัดเจน คือการทำ campaign ในการหาเสียงของประธานาธิบดี Trumpt ที่ใช้ข้อมูล Analytica ในการหาเสียง และ feed เสียงสะท้อน เสมือนคนหมู่มาก ให้คนทั่วไปได้ยิน และเกิดการรวมกลุ่ม เกิดเสียงสะท้อนซ้ำ ๆ ให้เกิดการหลงเชื่อและชักจูงได้ง่ายขึ้น

Coca Cola - Beauty Accident: the Discovery originate from Mistake

การค้นพบ อาจเกิดจากความไม่ตั้งใจ อาจเกิดจากเหตุพลาดพลั้ง หรือ ความบังเอิญที่เกิดจากสถานการณ์ที่บีบบังคับ

เมื่อพลาดพลัง สิ่งสวยงามอาจบังเกิด บางคนหยิบฉวย บางคนปล่อยผ่าน

เมื่อบังเอิญ บางคนค้นพบ บางคนต่อยอด บางคนละเลย

ในช่วงสงครามกลางเมือง ในปี ค.ศ. 1886 เภสัชกร จอห์น พิมเบอร์ตัน ผู้ซึ่งรับหน้าที่เป็นผู้ที่ให้ยากับทหารที่บาดเจ็บจากการสู้รบด้วยยาแก้ปวดมอร์ฟีน และโชคไม่ดี ที่เขาก็ต้องมีการใช้ มอร์ฟีนในการระงับบาดแผลที่เกิดจากสงครามให้แก่ตัวเองด้วย และมันก็ทำให้เขาติดมอร์ฟีน ด้วยการมีความรู้ด้านยา จอห์นก็ทราบว่า การใช้ยามอร์ฟีนในการระงับปวดนั้น มีผลเสียอย่างไรในระยะยาว แต่มันอาจไม่ง่ายนักในการหักดิบ ในขณะที่ยังมีความจำเป็นต้องใช้ยาในการระงับความเจ็บปวดจากบาดแผลอยู่

สถานการณ์ ทำให้จอห์น ต้องหาตัวยาที่มาใช้แทนมอร์ฟีนให้ได้ และสิ่งที่เขาได้ค้นพบก็คือส่วนผสมมหัศจรรย์ที่ ใช้ Coca (Cocaine) ในการระงับปวด และ บำบัดการติดมอร์ฟีนหรือฝิ่นได้ โดยผลิตส่วนผสมของ coca leaves และ kola nuts และมีส่วนผสมของ alcohol ที่เรียกเครื่องดื่มนี้ว่า “French Wine Coca” แต่ต่อมา กฎหมายได้กำหนด ให้เครื่องดื่มห้ามผสม alcohol จึงได้มีการปรับให้ไม่มีส่วนผสมของ alcohol อีกต่อไป และ เครื่องดื่ม Coca-Cola ก็ถือกำเนิดขึ้น และ ถือเป็นเครื่องดื่มที่ทรงพลังที่สุดในโลก

บางการค้นพบเป็นสิ่งบังเอิญ และ กลาย เป็นความสวยงามที่เปลี่ยนแปลงประวัติศาสตร์โลก

จงสร้างสิ่งที่ขยายธุรกิจไม่ได้ก่อน Do thing that don't scale: the most common advise from YC

เมื่อกล่าวถึง ธุรกิจ startup ใคร ๆ ก็คงนึกถึง Grab , Facebook, AirBNB อีกหลายธุรกิจที่มีสิ่งที่เป็นลักษณะจำเพราะคือ สามารถใช้ความสามารถทางเทคโนโลยีในการช่วยในการขยายตัวทางธุรกิจอย่างไรขีดจำกัด และนี่คือสิ่งที่ ทำให้ Startup ต่างกับ SMEs

แต่คำกล่าวของ Y Combinator ที่เป็นศูนย์บ่มเพาะที่มีชื่อเสียงแห่งหนึ่งของโลก ได้กล่าวกับผู้เข้าร่วมโปรแกรมบ่มเพาะ startup คือ “Do thing that don’t scale ก่อน” และนี่ก็ถือว่าเป็นคำพูดที่ทำให้คนงง ว่า “อะไรวะ เป็น startup ต้อง scale สิ ไม่ให้ คิดเรื่อง scale up ตั้งแต่ต้นได้อย่างไร”

เบื้องหลัง core concept นี่ เป็นสิ่งที่ถูกต้องและทำให้ startup ไม่ล้มหายตายจากไปเหมือนราวๆ กว่า 90% ที่ล้มเหลว จนจะเป็น norm ไปเสียแล้ว เหตุผลมีดังนี้

สาเหตุที่ startup ล้มเหลวในทางธุรกิจ สิ่งหนึ่งที่สำคัญคือ การที่ขาดการพัฒนา product ที่ตรงกับความต้องการของตลาด หรือ product market fit นั่นเอง และการเข้าใจความเจ็บปวด หรือ pain point ของ customer ไม่ใช่เป็นส่ิงที่ผู้ก่อตั้งเข้าใจโดยการนึกมโน คิดกันเองว่ามันต้อง work แน่ ๆ ภายในห้องประชุม แล้วสร้าง solution เก๋ ๆ ที่ขยายธุรกิจได้

คำว่า “Do thing that don’t scale” จึงเป็นคำที่หมายถึง การที่เริ่มต้นด้วยการเข้าไปหาลูกค้าก่อน ถ้าตามหลัก Design thinking ก็คือ Empathize ต่อด้วยทำอะไรที่ทำให้ง่าย ๆ หรือที่เรียกว่า MVP แล้ว ไปให้ลูกค้าใช้เอง หยิบยื่นด้วยความใส่ใจ และ ตั้งใจฟัง feedback เพื่อไปปรับให้สิ่งที่สร้างขึ้นนั้นตรงจุด ตรงใจลูกค้า และแก้ปัญหาได้จริง

พูดง่าย แต่ทำยาก โดยเหตุที่ ผู้ก่อตั้ง หรือ ผู้พัฒนาไม่ค่อยทำ ก็เพราะเหตุผลง่ายๆ คือ ขี้เกียจ ไม่เห็นความสำคัญ หรือไม่ก็เหนียมอายเกินไป

มีคำนึ่งที่ Emerson ได้กล่าวไว้ว่า "If a man has good corn or wood, or boards, or pigs, to sell, or can make better chairs or knives, crucibles or church organs, than anybody else, you will find a broad hard-beaten road to his house, though it be in the woods."

“ถ้าชายคนหนึ่งทำไม้ หรือ แผ่นกระดาน ที่มันดีมาก ๆ หรือไม่ก็มีวิธีเลี้ยงหมูชั้นดีไว้ขาย อ๊ะ หรือว่า ทำเก้าอี้ หรือ มีด ก็ได้ หรือไม่ก็อะไรต่าง ๆ ที่มันดีกว่าคนอื่น ๆ แน่ ๆ และ ต่อให้เค้าอาศัยอยู่ในป่า ก็จะมีคนถางป่าไปควาญตามหาเขาจนได้”

ทำอะไร เริ่มให้ดี ทำให้มีคุณค่า เมื่อจรวดจุดติดเชื้อเพลิง อ๊อกซิเจนรอบนอกจะถูกดูดเข้าไปแล้วพุ่งทะยานเอง

Be leader

The CEO of tech giant, they has run company with leadership mind.

They are more eager to facilitate than dictate. Instead of answer, they have questions. Instead of pitching, they listen and learn.