วานนี้ มีคนปรึกษาเรื่องทำ startup และ เล่า idea product ให้ฟัง ก็เลยถามเรื่องกลุ่มลูกค้าและตลาด เกี่ยวกับ TAM SAM SOM ว่าเป็นอย่างไร
เอาว่า สายวิจัย ก็อาจไม่ค่อยคุ้นชิน แต่ในสมัยนี้ หากเป็นวิจัยเชิงนำไปต่อยอดเชิงพาณิชย์ โดยกรรมการถามเรื่องขนาดตลาดแน่ ๆ เลย และนี่คือที่มาของ TAM SAM SOM ที่ฟังชื่อเผิน ๆ เหมือน ส้มตำเลยเนอะ เอาหละมารู้จัก
🔥 TAM SAM SOM – สูตรลับวัดศักยภาพตลาด! กัน
เห็นชื่อแล้วเหมือนเมนูส้มตำ แต่นี่คือ หัวใจของการทำธุรกิจ ใครทำ Startup หรือขายของต้องรู้! 🚀
สรุป 8 แนวคิดเรื่อง TAM SAM SOM ที่เจ้าของธุรกิจต้องเข้าใจ
1️⃣ TAM, SAM, SOM คืออะไร
TAM (Total Addressable Market) = ตลาดที่ใหญ่ที่สุด
ถามตัวเองว่า “ถ้าทุกคนที่เป็นลูกค้ากลุ่มเป้าหมายซื้อของเรา จะมีมูลค่ากี่บาท?”
เช่น ถ้าขายกาแฟ TAM อาจเป็น “ตลาดกาแฟทั่วโลกมูลค่า 500,000 ล้านเหรียญ” ☕
SAM (Serviceable Available Market) = ตลาดที่เข้าถึงได้จริง
ไม่ใช่ทุกคนใน TAM จะเป็นลูกค้าเรา เราต้องดู ว่าเราสามารถขายให้ใครได้บ้าง
เช่น ถ้าขายกาแฟออนไลน์ SAM อาจเหลือ “คนที่สั่งกาแฟออนไลน์ในไทย” 🇹🇭
SOM (Serviceable Obtainable Market) = ตลาดที่เราจะครอบครองได้
อันนี้คือ ความเป็นจริงที่สุด ในระยะสั้น
เช่น ตอนนี้เปิดคาเฟ่เล็กๆ ในกรุงเทพ SOM อาจเป็น “ลูกค้าประจำในรัศมี 5 กม.”
2️⃣ เข้าไป TAM SAM SOM นำไปสู่ model ธุรกิจ
ถ้า TAM เล็กไป → ตลาดไม่น่าสนใจ
ถ้า SOM ใหญ่ขึ้นได้ → แปลว่าเรามีโอกาสโต 🚀
ถ้า TAM ใหญ่แต่ SOM เล็กมาก → อาจต้องปรับโมเดลธุรกิจ
3️⃣ นักลงทุนสนใจ TAM มาก แต่ให้เงินตาม SOM!
ถ้าไป Pitch ธุรกิจแล้วบอกว่า “ตลาดนี้หมื่นล้าน!” แต่เราเข้าถึงได้แค่ 10 ล้าน → นักลงทุนไม่ปลื้ม 😅
4️⃣ Startup ต้องโฟกัสที่ SOM ก่อน ค่อยขยายไป SAM และ TAM
อย่าเพิ่งคิดจะครองโลก! เริ่มจากตลาดที่เล็กแต่ปิดได้แน่นอน
Airbnb ตอนเริ่มต้นโฟกัสแค่เมืองเดียว = โตเร็วและแข็งแกร่ง
5️⃣ SOM ที่ดีต้องมีลูกค้าจริง พร้อมจ่ายเงิน!
SOM ไม่ใช่ “คนที่อยากได้” แต่คือ “คนที่พร้อมซื้อ”
เช่น มี 1,000 คนสนใจแอป แต่ถ้ามีแค่ 100 คนที่ยอมจ่าย = SOM = 100 คน
SOM โตขึ้นได้ = ธุรกิจมีอนาคต
ถ้า SOM ตอนนี้เล็ก → มองว่า ทำยังไงให้ SOM โตขึ้นได้เรื่อยๆ
ขยายพื้นที่ → ออกสินค้าใหม่ → เพิ่มช่องทางขาย
6️⃣ คนที่เข้าใจ TAM SAM SOM จะไม่เสียเวลากับตลาดที่เล็กเกินไป
อย่าทำธุรกิจที่ “ขายดีแต่รวยยาก” 💸
ดูให้ดีว่าตลาดมีศักยภาพมากพอสำหรับการเติบโตระยะยาว
7️⃣ สูตรสำเร็จ: เริ่มจาก SOM → ขยายเป็น SAM → โตไปสู่ TAM
SOM = เริ่มจากลูกค้ากลุ่มแรกที่เราปิดได้
SAM = เมื่อธุรกิจเริ่มมีแรง เราขยายไปตลาดที่ใหญ่ขึ้น
TAM = เมื่อแข็งแกร่งแล้ว เราขยายไปสเกลระดับโลก
สรุปสั้น ๆ เคล็ดลับ
✅ เข้าใจความต่างของ TAM, SAM, SOM แล้วเลือกตลาดให้ถูก
✅ นักลงทุนดู SOM มากกว่าฝันหวานของ TAM
✅ ถ้าอยากขยายธุรกิจ ต้องโฟกัส SOM ก่อน ค่อยขยายไป SAM และ TAM
- อจ สุรัตน์
